CDN چیست؟ همه‌چیز درباره کاربردها، نحوه عملکرد و مزایای شبکه توزیع محتوا

CDN (شبکه توزیع محتوا) چیست؟

CDN چیست؟ اگر به مفاهیم شبکه علاقه داشته باشید، احتمالاً کلمه CDN (Content delivery network) به گوشتان خورده است. به زبان ساده، CDN یا شبکه توزیع (تحویل) محتوا، متشکل از مجموعه‌ای از سرورهای گوناگون است که در نقاط مختلف جهان قرار دارند و زمان بارگیری محتوای یک وب‌سایت را تا حد قابل‌توجهی کاهش می‌دهند.

کاهش سرعت نمایش یک وب‌سایت، تنها کارایی این شبکه نیست و این ساختار، به افزایش امنیت سایت، بهبود عملکرد کلی آن و مواردی ازاین‌قبیل نیز کمک می‌کند. در این مقاله از ابرآراز، علاوه‌بر پاسخ به اینکه منظور از CDN چیست، با انواع، مزایا و معایب و هرآن‌چه که باید بدانید، آشنا خواهید شد.

CDN چیست؟

شبکه توزیع محتوا یا CDN (مخفف Content delivery network) به گروهی از سرورها گفته می‌شود که در نقاط مختلف در سراسر جهان پخش می‌شوند تا محتوای یک وب‌سایت با سرعت بیشتری لود شود و زمان نمایش وب‌سایت به کاربر، کاهش یابد.

CDN به زبان ساده، شبیه به یک واسطه عمل می‌کند. این سیستم، نمونه‌ای از فایل‌های درون سرور مبدأ (Origin Server یا سروری که نسخه اصلی فایل‌های یک سایت یا کسب‌وکار درون آن ذخیره شده است) را با اولین درخواست کاربر، درون خود ذخیره می‌کند تا در دفعات بعدی، روند لودشدن سایت سریع‌تر باشد.

هر کسب‌وکار، به تناسب تعداد مخاطبان خود و گستردگی خدماتی که دارد، می‌تواند چندین سرور CDN داشته باشد تا فاصله کاربر از هرسرور CDN به حداقل برسد و زمان پاسخ هردرخواست کاهش یابد و به‌اصطلاح، صفحه محتوای وب سریع‌تر لود شود.

CDN چگونه کار می کند؟

حالا که با سرویس CDN آشنا شدیم، بهتر است کمی موشکافانه‌تر پیش برویم و نحوه عملکرد آن را نیز با یک مثال به‌سادگی یاد بگیریم. همان‌طور که در بخش قبلی اشاره کردیم، فاصله جغرافیایی میان سرور اصلی و کاربر، یکی از عوامل مهم و تأثیرگذار روی زمان پاسخ یک درخواست است.

تصور کنید که شما صاحب یک سایت فروشگاه اینترنتی هستید که سرور اصلی آن داخلی است و در شهر تهران قرار دارد. درصورتی‌که شما CDN نداشته باشید، صفحه وب‌سایت شما برای یک کاربر تهرانی، سریع‌تر از کاربری که در بندرعباس یا جزیره کیش ساکن است، لود می‌شود. شاید بپرسید چرا؟

زمانی که کاربری، آدرس یک سایت را در مرورگر خود وارد می‌کند، درخواستی ازسوی مرورگر به سمت سرور اصلی سایت ارسال می‌شود. این درخواست در مسیر خود، از چندین مانع مانند روتر می‌گذرد. علاوه‌براین، برای ایجاد یک ارتباط امن با سرور مبدأ، باید از پروتکل‌ های SSL/TLS نیز عبور کند و پس از دریافت پاسخ موردنظر، به سمت مرورگر کاربر بازگردد.

درصورتی‌که سایت شما فاقد سرور CDN باشد، این چرخه در هربار که کاربر آدرس سایت شما را در مرورگر خود وارد می‌کند، تکرار می‌شود و واضح است که به‌دلیل فاصله بیشتر بندرعباس تا تهران، زمان قابل توجهی را برای لودشدن سایت برای کاربر اهل بندرعباس تلف می‌کند.

سرورهای CDN با ذخیره‌کردن یک نسخه کپی از محتوای سایت شما در بخش‌هایی به نام نقاط حضور یا PoPs (مخفف Point of Presence)، نه‌تنها نمایش سایت را برای تمام کاربران و فارغ از فاصله جغرافیایی آن‌ها تا سرور مبدأ سریع‌تر می‌کنند، بلکه با کاهش حجم کار غیرضروری سایت، عملکرد آن را بهبود می‌بخشند و مانع از کندی می‌شود.

چه فایل هایی در CDN ذخیره می شود؟

تا مدتی پس از معرفی انواع CDN، این سرویس‌ها قادر به ذخیره فایل‌های خاصی بودند، اما درحال حاضر و با پیشرفت این شبکه، تمام محتوای یک وب سایت مانند متن، محتواهای گرافیکی، انواع اسکریپت و حتی فایل‌های ویدئویی و همچنین، کدهای مربوط به پخش زنده یا استریم نیز، قابلیت ذخیره‌شدن در شبکه توزیع محتوا را دارند.

کش در CDN چیست؟

یکی از سؤالاتی که در مباحث آموزش CDN برای کاربران مطرح می‌شود، این است که کش در CDN چیست و شامل چه مواردی می‌شود؟ کش CDN، درواقع تفاوتی با کش سایت ندارد.

همان‌طور که یک مرورگر، برخی از فایل‌های یک سایت را در قالب کش ذخیره می‌کند تا در دفعات بعدی مراجعه کاربر، لود سایت سریع‌تر رخ دهد، شبکه توزیع محتوا نیز دقیقاً چنین کشی را با کپی‌کردن تمام یا بخشی از محتوای یک سایت و ذخیره‌کردن آن، ایجاد کرده و زمان پاسخ‌دهی به درخواست کاربر را کاهش می‌دهد.

استفاده از CDN برای چه سایت هایی مناسب است؟

اگر سایت شما یکی از شرایط زیر یا تمام آن‌ها را دارد، باید به‌دنبال خرید یک CDN مناسب برای آن باشید:

• اگر سایت شما ترافیک ورودی سنگینی دارد.
• اگر بخش قابل توجهی از ترافیک ورودی شما را کاربران ساکن مناطق جغرافیایی مختلف تشکیل می‌دهند.
• اگر سایت شما دارای محتوای پویا (Dynamic) نسبتاً کمی است.
• اگر تعداد صفحات حاوی اطلاعات خصوصی یا حساس در حساب شما زیاد نیست.

CDN در شبکه چیست؟

همان‌طور که در ابتدای مقاله و در بخش CDN چیست، به‌طور ساده مفهوم شبکه توزیع محتوا را توضیح دادیم، CDN در شبکه، مجموعه از سرورهایی است که با ایفای نقش واسطه میان سرور اصلی یک وب‌سایت و مرورگر شما، روند لود شدن یک سایت را تا حد زیادی سریع‌تر می‌کنند.

آیا CDN همان میزبان وب است؟

برخی از کاربران، می‌دانند CDN چیست و با نحوه عملکرد آن نیز آشنایی دارند، اما گاهی اوقات ممکن است که این سرویس را با میزبان وب (Web Hosting) اشتباه بگیرند، درصورتی‌که این دو، کاملاً با یکدیگر متفاوت هستند.

به زبان ساده، یک میزبان وب، فضایی است که شما برای راه‌اندازی وب‌سایت خود و بارگذاری محتوای سایت به آن نیاز دارید و بدون آن، سایتی وجود ندارد. در مقابل، CDN سرویسی است که سرعت نمایش محتوا به کاربر را افزایش می‌دهد و پهنای باند را بهبود می‌بخشد و حتی در نبود آن نیز، سایت می‌تواند به کار خود ادامه دهد.

آیا دامنه ir می تواند از CDN استفاده کند؟

اگر به‌خوبی با مفهوم CDN آشنا شده باشید، این موضوع را متوجه شده‌اید که این سرویس دقیقاً چه کارایی را ارائه می‌دهد و دامنه وب‌سایت شما، تأثیری روی اینکه بتوانید از CDN استفاده کنید یا خیر، ندارد.

البته درنظر داشته باشید که این موضوع به این معنی نیست که شما با وجود دامنه ir، امکان استفاده از هردو نوع CDN ایرانی و خارجی را دارید. متأسفانه، در چنین حالتی، برای استفاده از CDN های بین‌المللی، چاره‌ای به جز تغییر دامنه ندارید که طبیعتاً، زمان و هزینه مضاعفی را به شما تحمیل می‌کند.

بهترین CDN ایرانی

انواع شبکه‌های توزیع محتوای خارجی، اگرچه مشتریان زیادی در سراسر دنیا، ازجمله ایران دارند، اما بازهم به‌دلیل مشکلاتی که پررنگ‌ترین آن، تحریم‌های بین‌المللی علیه کاربران ایرانی است، برای شما دردسرآفرین خواهند بود. در چنین حالتی، استفاده از بهترین CDN ایرانی که علاوه‌بر کارایی رضایت‌بخش و امنیت بالا، هزینه آن برای اغلب کسب‌وکارها مناسب و مقرون‌به‌صرفه باشد، گزینه بسیار امن‌تر و ایده‌آل‌تری نسبت به CDN های خارجی است.

انواع CDN چیست؟

اکنون بهتر است با انواع CDN نیز آشنا شوید تا درصورت تمایل به خرید سرویس‌های شبکه توزیع محتوا، بتوانید تصمیم مناسبی بگیرید.

CDN عمومی (Public CDNs)

این نوع از CDN ها به‌صورت آنلاین در دسترس همه هستند و گزینه سریع و مؤثری برای ارائه انواع محتوا ازجمله تصاویر، فیلم‌ها و سایر فایل‌های ثابت به کاربران محسوب می‌شوند.

CDN خصوصی (Private CDNs)

انواع CDN های خصوصی، توسط یک شرکت یا سازمان به‌صورت اختصاصی در اختیار مشتریان قرار می‌گیرند و توسط زیرساخت یا ابر خصوصی همان سازمان میزبانی می‌شوند. به‌طور مثال: Netflix یا Google Cloud CDN.

CDN همتا‌به‌همتا (P2P CDNs)

این نوع از CDN ها از فناوری شبکه‌های همتابه‌همتا برای توزیع مستقیم محتوا بین کاربران استفاده می‌کنند و وابستگی به سرورهای متمرکز را کاهش می‌دهند. به‌طور مثال: webTorrent یا BitTorrent.

CDN ترکیبی (Hybrid CDNs)

این نوع از CDN، ترکیبی از کارایی شبکه های توزسع محتوای عمومی و خصوصی به‌صورت هم‌زمان است و به سازمان‌ها اجازه می‌دهد تا تحویل محتوا را براساس عواملی مانند هزینه، عملکرد و الزامات امنیتی بهینه کنند. به‌طور مثال: Microsoft Azure CDN.

Pull CDNs

این CDN ها اغلب برای ذخیره‌کردن فایل های بزرگ یا محتواهایی که اغلب به‌روز نمی‌شوند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این نوع، محتوای مورد‌نظر، پیش از این که درخواستی ازسوی کاربر برای نمایش وب سایت مطرح شود، در سرور CDN بارگذاری یا به اصلاح، هل داده می‌شود. به‌طور مثال: KeyCDN.

Push CDNs

کارایی این نوع، دقیقاً برعکس Pull CDNs است و صرفاً درصورت نیاز کاربر و ارسال درخواست از سوی مرورگر، محتوا در سرور بارگذاری می‌شود. به‌طور مثال: Cloudflare.

CDN ابری چیست؟

شبکه توزیع محتوای ابری یا Cloud CDN، درواقع همان چیزی است که در ابتدای مقاله و در بخش CDN چیست، معرفی کردیم. این سرویس، نسخه‌ای از محتوای سایت یا اطلاعات روی سرور مبدأ یک وب‌سایت را در یک سرور ابری ذخیره می‌کند تا درصورت ارسال درخواست از مرورگر کاربر، سایت سریع‌تر بارگذاری شود.

CDN ویدئو چیست؟

در بخش‌های ابتدایی مقاله، اشاره کردیم که این سرویس، چند نوع مختلف دارد که به‌تناسب محتوای هر سایت، باید از نوع خاصی از آن استفاده شود. یکی از این انواع، CDN ویدئو است.

این سرویس به‌طورکلی برای آن دسته از وب‌سایت‌هایی مناسب است که خدمات نمایش ویدئو به‌صورت آنلاین (مانند نتفلیکس) را به کاربران ارائه می‌دهند. در این نوع محتوای ویدئویی روی سرورهای شبکه توزیع محتوا ذخیره می‌شود تا در زمان نمایش به کاربر، تأخیر در پخش به کمترین میزان خود برسد.

CDN تصویر چیست؟

CDN تصویر، یک سیستم توزیع‌شده از سرورها است که برای بهبود سرعت بارگذاری و عملکرد وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها ازطریق ارائه نسخه‌های بهینه‌شده تصاویر به کار می‌رود. هدف اصلی استفاده از CDN تصویر، کاهش تأخیر در بارگذاری تصاویر و ارائه تجربه کاربری بهتر است.

پروکسی معکوس چیست؟

بخشی از امنیت CDN به لطف پروکسی معکوس یا Reverse Proxy انجام می‌شود. این ابزار، نوعی پروکسی است که میان مرورگر کاربر و وب سرور قرار می‌گیرد و پس از اطمینان از اینکه درخواست ارسال‌شده ازسوی کاربر امن است، آن را به سمت وب‌سرورها هدایت می‌کند.

مزایای CDN چیست؟

انواع شبکه توزیع محتوا، چند مزیت بسیار مهم و کلیدی دارند که عبارتند از:

• تحویل سریع‌تر محتوا

انواع CDN با کاهش فاصله فیزیکی میان سرور مبدأ یا اصلی و کاربر ازطریق ذخیره‌کردن محتوا در سرورهایی که به کاربران نهایی نزدیک‌تر هستند، زمان بارگذاری محتوای وب‌سایت را کاهش می‌دهند.

• بهبود عملکرد وب‌سایت

شبکه توزیع محتوا می‌تواند با افزایش سرعت لودشدن وب‌سایت، مدت زمان بازدید کاربر را طولانی‌تر کرده و با افزایش تعامل میان کاربر و سایت، نرخ تبدیل کاربر به مشتری بالقوه خدمات یا محصولات سایت را افزایش دهند.

• مقیاس‌پذیری (Scalability)

انواع CDN ها به وب‌سایت‌ها کمک می‌کنند تا با توزیع بار در چندین سرور، افزایش ترافیک سایت را در موقعیت‌های زمانی خاص به‌خوبی مدیریت کنند. این ویژگی، برای وب‌سایت‌هایی با مخاطبان جهانی یا آن‌هایی که افزایش ناگهانی ترافیک را تجربه می‌کنند، بسیار مهم و کارآمد است.

• امنیت

CDN ها در کنار انجام‌دادن وظیفه اصلی خود برای افزایش سرعت لودینگ سایت، ویژگی‌های امنیتی اضافی مانند حفاظت در برابر حملات DDoS، رمزگذاری SSL/TLS و فایروال را به صاحبان سایت‌ها ارائه می‌دهند که به محافظت از وب‌سایت در برابر تهدیدات آنلاین مختلف کمک می‌کند.

• صرفه‌جویی در هزینه

با کاهش بار روی سرورهای مبدأ و بهینه‌سازی تحویل محتوا توسط CDN، هزینه‌های پهنای باند و زیرساخت برای صاحبان وب‌سایت‌ها تا حد چشمگیری کاهش می‌یابد.

• افزونگی و قابلیت اطمینان (Redundancy and Reliability)

انواع CDN ها با ذخیره چند کپی از محتوا در چندین سرور، افزونگی (Redundancy) را ارائه می‌دهند. با این کار، درصورت ازکارافتادن یک سرور، سرور دیگری می‌تواند به‌طور یکپارچه مدیریت را به دست گیرد و صاحب سایت از این موضوع اطمینان دارد که سایت همواره آنلاین است.

معایب CDN چیست؟

در کنار مزایایی که در بخش قبل به آن‌ها اشاره کردیم، CDN دارای معایبی نیز هست که اگرچه با توجه به مزایای کلیدی آن، قابل توجه نیستند، اما بازهم بهتر است به‌عنوان صاحب یک وب سایت، با این موارد آشنایی داشته باشید:

• مشکلات راه‌اندازی

نصب یک CDN به‌تنهایی، فرآیندی زمان‌بر است و به دقت و مهارت بالایی نیاز دارد. با افزایش تعداد CDN ها، روند راه‌اندازی این سرویس طولانی‌تر می‌شود و ممکن است برخی زمان‌بندی‌های خاص در پروژه‌ها را بهم بریزد.

• خطر دسترسی غیرمجاز هکرها

اگرچه تمام شبکه‌های توزیع محتوا از اطلاعات وب‌سایت که روی سرور مبدأ قرار دارد، محافظت می‌کنند، اما ازطرف دیگر، دروازه‌های بیشتری را برای هکرها باز خواهند کرد و باید نسبت به امنیت آن‌ها، حساسیت بالایی داشته باشید.

• مشکلات سئو

بارگذاری سریع‌تر یک وب‌سایت، مزیت بسیار خوبی برای سئوی آن سایت است. بااین‌حال، ازآنجایی‌که CDN یک سرور شخص ثالث است، این امکان وجود دارد که محتوای ذخیره‌شده روی آن، نسبت به محتوای سرور اصلی به‌روز نباشد. این موضوع، گاهی برای سئوی سایت مشکل‌ساز می‌شود.

کاربرد CDN چیست؟

اگرچه وظیفه اصلی شبکه توزیع محتوا یا CDN، که گاهی با نام شبکه تحویل محتوا نیز شناخته می‌شود، کاهش زمان دسترسی کاربر به اطلاعات داخل سرور (نمایش محتوای وب‌سایت) است، اما این مورد، تنها کاربرد CDN نیست و این سیستم، در موارد زیر نیز کارایی دارد:

• بهبود عملکرد سایت
• افزایش امنیت سرور مبدأ به کمک ویژگی‌های حفاظتی CDN ها
• افزایش تعامل با کاربران
• ماندگارترکردن مخاطب در سایت به‌دلیل کاهش زمان تأخیر

CDN ایرانی بهتر است یا خارجی؟

پاسخگویی مناسب درصورت بروز مشکل، اولین و مهم‌ترین شرطی است که یک CDN را واجد شرایط استفاده برای یک وب‌سایت می‌کند. دلیل اهمیت بالای این موضوع این است که فارغ از نوع کارایی وب‌سایت شما، نسخه‌ای از اطلاعات سایتتان روی سرورهای شبکه توزیع محتوا قرار می‌گیرد و درصورت بروز هر مشکلی، باید بتوانید به‌سرعت با ارائه‌دهنده CDN ارتباط برقرار کنید.

این موضوع، یکی از پررنگ‌ترین مزیت‌های ارائه‌دهندگان ایرانی سرویس‌های CDN نسبت به رقبای خارجی است. علاوه‌براین، هزینه خرید CDN ایرانی نسبت به نوع خارجی، پایین‌تر است و همان ویژگی‌های امنیت بالا، پاسخگویی مناسب و همچنین، هماهنگی بهتر با شرایط کاربران ایرانی را با قیمتی بسیار مقرون‌به‌صرفه‌تر ارائه می‌کند.

خرید CDN ایرانی

گفتیم که اغلب سرویس‌های CDN ایرانی در مقایسه با رقبای خارجی، به‌دلیل پاسخگویی بهتر و خدمات مقرون‌به‌صرفه‌تر، گزینه‌های مناسبی برای کاربران ایرانی، به‌ویژه صاحبان سایت‌هایی با دامنه ir، هستند؛ اما این دلایل برای انتخاب بهترین ارائه‌دهنده ایرانی کافی نیست.

ما در ابرآراز، به کمک فناوری DNS ابری و GeoIP، درخواست کاربران را جداسازی کرده و با ارسال هردرخواست به نزدیک‌ترین سرور، خدمات سرویس CDN خود را به شکلی کارآمدتر در اختیار مشتریان قرار می‌دهیم.

در کنار این موارد، ما برای امنیت اطلاعات شما و کاهش فشار روی سرورهای مبدأ سایتتان، اهمیت ویژه‌ای قائل هستیم. اهمیتی که آن را با بهره‌مندی از فناوری Proxy در کنار قابلیت‌هایی برای جلوگیری از حملات DDos، ایجاد ارتباط امن بر بستر SSL و کاهش حجم فایل‌ها و به‌دنبال آن، افزایش بهره‌وری سایت، اثبات می‌کنیم و شما پس از خرید CDN ایرانی ، آن را تجربه خواهید کرد.

جمع‌بندی: CDN چیست؟

تفاوتی ندارد که شما صاحب یک سایت کوچک باشید یا سایتی با صدها هزار کاربر روزانه، در هر حالت، استفاده از خدمات CDN، نه‌تنها باعث افزایش سرعت سایت شما می‌شود، بلکه زمینه رشد کاربران وفادار شما را نیز فراهم می‌کند. در این مقاله، تلاش کردیم تا با بیانی ساده، شما را با مفاهیم زیر آشنا کنیم:

• CDN چیست و چه کاربری دارد؟
• انواع CDN و اینکه هرنوع شبکه توزیع محتوا برای چه سایتی مناسب است؟
• مزایا و معایب شبکه توزیع محتوا
• CDN ایرانی بهتر است یا خارجی؟

در پایان، امیدواریم که شما نیز با خرید و راه‌اندازی یک CDN ایرانی یا خارجی امن، کارآمد و البته مقرون‌به‌صرفه، شاهد بهبود چشمگیر عملکرد سایت خود و تجربه کاربرانتان باشید.

سوالات متداول

• CDN چیست و چه کاربردهایی دارد؟

CDN مخفف عبارت Content Delivery Network است و به شبکه‌ای از سرورهای قرارداده‌شده در نقاط جغرافیایی مختلف جهان اطلاق می‌شود. این سرورها به‌منظور ارائه محتوا بهتر و سریع‌تر به کاربران استفاده می‌شوند. شبکه توزیع محتوا برای بهبود سرعت بارگیری وب‌سایت، کاهش بار سرور و مقاومت دربرابر حملات DDoS بسیار مفید است.

• CDN چگونه کار می‌کند؟

وقتی کاربر درخواستی را برای دسترسی به محتوایی مانند تصویر، ویدئو یا فایل‌های صوتی ارسال می‌کند، CDN نزدیک‌ترین سرور را به کاربر هدایت می‌کند. این سرور به‌عنوان یک نقطه واسطه عمل می‌کند و محتوا را به کاربر ارائه می‌دهد. این روش باعث کاهش زمان لود و بارگیری محتوا برای کاربر می‌گردد.