مسیر شغلی دواپس | چگونه مهندس دواپس شویم؟ آشنایی با 0 تا 100 راه تبدیل شدن به مهندس DevOps
مسیر شغلی دواپس
مسیر شغلی دواپس، سفری هیجانانگیز به قلب نوآوری در دنیای فناوری اطلاعات است؛ جایی که ایدهها به سرعت به واقعیت تبدیل میشوند. در این مسیر، شما به عنوان یک مهندس دواپس، نقشی حیاتی در تسریع چرخه تولید نرمافزار، از توسعه تا استقرار و نگهداری، ایفا میکنید. با تلفیق دانش برنامهنویسی، زیرساخت و عملیات، به یک رهبر فنی تبدیل میشوید که قادر به خودکارسازی فرآیندها، بهبود همکاری تیمها و افزایش کیفیت محصولات نرمافزاری است. این مسیر، نه تنها یک شغل پردرآمد، بلکه فرصتی برای شکلدهی آینده فناوری است.
در این مطلب از ابرآراز قصد داریم به طور جامع مسیر شغلی دواپس را بررسی کنیم و نقشه راهی کامل برای اینکه چگونه مهندس دواپس شویم را ارائه دهیم.
دواپس (DevOps) چیست؟
دواپس (DevOps) ترکیبی از دو کلمه توسعه (Development) و عملیات (Operations) است و به مجموعهای از روشها، فرهنگها و ابزارها گفته میشود که هدف آن بهبود همکاری و ارتباط بین تیمهای توسعه نرمافزار و تیمهای عملیات (که مسئول استقرار و نگهداری نرمافزار هستند) است. دواپس به دنبال خودکارسازی فرآیندها، افزایش سرعت تحویل نرمافزار و بهبود کیفیت آن است. به زبان ساده، دواپس کمک میکند تا نرمافزارها سریعتر، مطمئنتر و با کیفیت بهتری به دست کاربران برسند.
کاربرد دواپس چیست ؟
از مهمترین کاربردهای دواپس موارد زیر را میتوان نام برد:
- یکپارچهسازی مداوم (CI)
- استقرار مداوم (CD)
- تست خودکار
- زیرساخت به عنوان کد (IaC)
- استقرار میکروسرویسها
- کانتینریسازی با داکر
- مانیتورینگ و لاگینگ
- توسعه مشارکتی
- مدیریت انتشار
- کنترل نسخه و GitOps
- مدیریت زیرساخت ابری
مهندس دواپس کیست؟
یک مهندس دواپس فردی است که دارای مهارتهایی در هر دو زمینه توسعه و عملیات نرمافزار است و میتواند پلی بین این دو تیم که اغلب به صورت جداگانه کار میکنند، ایجاد کند. این نقش نیازمند مجموعهای گسترده از مهارتهای فنی و همچنین مهارتهای بین فردی قوی برای تسهیل همکاری و ارتباط مؤثر بین تیمها است. به عبارت دیگر، مهندس دواپس نه تنها باید درک عمیقی از چرخه توسعه نرمافزار داشته باشد، بلکه باید بتواند فرهنگ همکاری و اشتراک دانش را بین تیمهای مختلف ترویج دهد. این نقش کلیدی در پیادهسازی موفقیتآمیز رویکرد دواپس در سازمانها ایفا میکند.
مهارت های مهندس دواپس
مهمترین مهارت مهندس دواپس چیست و یک مهندس دواپس چه وظایفی را برعهده دارد؟ در مسیر شغلی دواپس ، مهارتهای زیر ضروری هستند:
- ارتباط و همکاری: مهندس دواپس باید بتواند به طور مؤثر با تیمها، مدیران و مشتریان ارتباط برقرار کرده و همکاری کند؛ زیرا موفقیت دواپس به شدت به کیفیت و میزان بازخورد در کل زنجیره ارزش وابسته است.
- مدیریت سیستم: مهندس دواپس باید تجربه در مدیریت سیستمها مانند تهیه و مدیریت سرورها، استقرار پایگاههای داده، نظارت امنیتی، بهروزرسانی سیستمها و مدیریت اتصال شبکه داخلی و خارجی داشته باشد.
- تجربه با ابزارهای دواپس: از آنجا که استفاده از ابزارهای مناسب برای روشهای دواپس ضروری است، مهندس دواپس باید درک و توانایی استفاده از ابزارهای مختلف در طول چرخه عمر دواپس، از زیرساخت و ساخت تا نظارت و بهرهبرداری از یک محصول یا سرویس را داشته باشد.
- مدیریت پیکربندی: از مهندسان دواپس اغلب انتظار میرود که تجربه با یک یا چند ابزار مدیریت پیکربندی مانند Chef، Puppet یا Ansible داشته باشند تا وظایف مدیریت سیستم مانند استقرار سیستمهای جدید یا اعمال وصلههای امنیتی را خودکار کنند.
- کانتینرها و ارکستراسیون کانتینر: با کمک کانتینر، فناوری محبوبشده توسط داکر، کد برنامه و محیط زمان اجرای آن در یک تصویر بستهبندی میشوند و مدیریت کانتینرها با ابزارهایی مانند داکر سوارم یا کوبرنتیز یک مهارت ضروری برای مهندس دواپس است.
- یکپارچهسازی مداوم و استقرار مداوم (CI/CD): CI/CD از روشهای اصلی رویکرد دواپس برای توسعه نرمافزار است و توسط مجموعهای از ابزارهای موجود فعال میشود و مهندسان دواپس معمولاً به تجربه در پیکربندی و استقرار یک یا چند ابزار CI/CD نیاز دارند.
- معماری و تهیه سیستم: مهندس دواپس باید توانایی طراحی، تهیه و مدیریت اکوسیستمهای رایانهای، چه در محل و چه در فضای ابری را داشته باشد و درک درستی از زیرساخت به عنوان کد (IaC) و ابزارهایی مانند AWS CloudFormation یا Terraform داشته باشد.
- آشنایی با کدنویسی و اسکریپتنویسی: مهندس دواپس باید فراتر از نوشتن اسکریپتهای خودکارسازی، درک درستی از شیوههای پیشرفته توسعه نرمافزار و نحوه پیادهسازی شیوههای توسعه چابک مانند بررسی کد و استفاده از کنترل منبع داشته باشد.
- مهارتهای مدیریت مشارکتی: همکاری بین تیمی یک جزء اساسی از یک استراتژی مؤثر دواپس است و مهندس دواپس باید به عنوان مربی و همکار با افراد مختلف در سراسر سازمان کار کند.
نقش ها و مسئولیت های مهندس دواپس
نقشها و مسئولیتهای مهندس دواپس در مسیر شغلی دواپس به صورت موارد زیر هستند:
- مُبلغ دواپس
این فرد متخصص دواپس است که روشها و فرهنگ دواپس را در سراسر سازمان ترویج و توسعه میدهد و تمرکز اصلی او بر ارتباطات بین فردی و بهبود فرآیندها است.
- مدیر انتشار / هیئت مشاور تغییر
این نقشها در سازمانهایی که هنوز به طور کامل به دواپس منتقل نشدهاند، وجود دارند و هدف آنها اطمینان از مطابقت نرمافزارهای جدید با استانداردهای کیفیت و امنیت قبل از انتشار است.
- متخصص خودکارسازی
این فرد بر مدیریت ابزارهای CI/CD یا توسعه و نگهداری مجموعههای تست خودکار تمرکز دارد و به طور تخصصی در زمینه اتوماسیون فعالیت میکند.
- توسعهدهنده نرمافزار
این افراد کد برنامه را (frontend یا backend یا هردو) مینویسند و در واقع همان برنامهنویسان سنتی هستند.
- تضمین کیفیت (Quality Assurance)
تیم QA مسئول یافتن ایرادات در نرمافزار است و به طور سنتی بر تست دستی کد تمرکز داشتند، اما به تدریج جای خود را به SDET ها میدهند.
- مهندس امنیت
این نقش در سازمانهایی که امنیت را به طور کامل در فرآیندهای توسعه ادغام نکردهاند، وجود دارد و مسئولیت مسائل امنیتی را برعهده دارد.
چرا مهندس دواپس شویم؟
تبدیل شدن به یک مهندس دواپس میتواند به دلایل متعددی جذاب باشد. اولاً، دواپس یک حوزه رو به رشد با تقاضای بالا در صنعت فناوری اطلاعات است و فرصتهای شغلی فراوانی را ارائه میدهد. ثانیاً، این نقش به شما اجازه میدهد تا درک جامعی از کل چرخه توسعه نرمافزار، از کدنویسی تا استقرار و نگهداری، به دست آورید. ثالثاً، دواپس بر همکاری و ارتباط مؤثر بین تیمها تأکید دارد، بنابراین شما فرصت کار در محیطهای پویا و تعاملی را خواهید داشت. در نهایت، با خودکارسازی فرآیندها و بهبود مستمر، میتوانید تأثیر مستقیمی بر بهبود کیفیت و سرعت تحویل نرمافزار داشته باشید.
- تقاضای بالا در بازار کار
- فرصت یادگیری و رشد مداوم
- تأثیر مستقیم بر کیفیت و سرعت تحویل نرمافزار
- کار در محیطهای مشارکتی و پویا
- حقوق و مزایای مناسب
آشنایی با مسیر شغلی دواپس
مسیرهای شغلی در دواپس متنوع و جذاب هستند. در اینجا به طور خلاصه به برخی از این نقشها در مسیر شغلی دواپس اشاره میکنیم:
- متخصص خودکارسازی: این فرد بر پیادهسازی یکپارچهسازی مداوم (CI) و تحویل مداوم (CD) و همچنین طراحی و ادغام ابزارهای مانیتورینگ، داشبورد و مدیریت رخدادها تمرکز دارد و هدفش سادهسازی فرآیندها و انتشار سریعتر نرمافزار با کمترین خطا است.
- مهندس دواپس: این نقش، یک همهکاره در دنیای فناوری اطلاعات است که تخصص در هر دو زمینه توسعه و عملیات دارد و به ادغام تمام جنبههای چرخه توسعه نرمافزار، از برنامهریزی و ساخت تا تست و استقرار، کمک میکند.
- مهندس سیستم: مسئول طراحی، استقرار و نگهداری زیرساخت فناوری اطلاعات سازمان، از جمله سختافزار، نرمافزار، شبکه و سیستمهای ذخیرهسازی است و عملکرد سیستم را نظارت و زمینههای بهبود را شناسایی میکند.
- مهندس ابر دواپس: متخصص توسعه برنامههای مبتنی بر ابر و زیرساختهای پشتیبان آنهاست و با توسعهدهندگان همکاری میکند تا از استقرار و عملیاتی بودن برنامهها در محیط ابری اطمینان حاصل کند.
- مهندس تجربه کاربری (UX): این نقش بر اعمال اصول UX در توسعه و استقرار نرمافزار دواپس تمرکز دارد و با تیمهای مهندسی و طراحی برای بهبود تجربه کاربری همکاری میکند.
- معمار دواپس: مسئول طراحی و پیادهسازی زیرساختها و روشهای دواپس در سازمان است و با ایجاد یک چارچوب یکپارچه که از CD و خودکارسازی پشتیبانی میکند، پایهای محکم برای کل فرآیند ایجاد میکند.
- مهندس ارشد دواپس: این نقش ترکیبی از تخصص فنی، مهارتهای رهبری و اشتیاق به همکاری را میطلبد و مسئول تضمین اجرای موفقیتآمیز فرآیندهای دواپس و همچنین آشنایی با ابزارهای خودکارسازی و پلتفرمهای ابری است.
- مهندس تست دواپس: مسئول پیادهسازی تستها برای اطمینان از کیفیت، قابلیت اطمینان و مقیاسپذیری محصولات نرمافزاری است و بر تمام مراحل فرآیند تست نظارت دارد.
- مهندس امنیت: مسئول ایمنسازی اطلاعات، دادهها و سیستمهای دیجیتال در برابر تهدیدات سایبری است و با رشد شرکتهای دواپس، اهمیت این نقش بیشتر میشود.
- مدیر انتشار: مسئول مدیریت و نظارت بر انتشار محصولات نرمافزاری در طول فرآیند دواپس است و اطمینان حاصل میکند که محصولات به موقع، با کیفیت و قابلیت اطمینان بالا و با حداقل اختلال برای کاربران نهایی منتشر میشوند.
مسیر رشد شغلی یک مهندس دواپس
مسیر رشد شغلی یک مهندس دواپس میتواند با شروع از نقشهایی مانند مدیر انتشار آغاز شود و سپس به سمت نقشهای تخصصیتر مانند مهندس تست دواپس، مهندس ابر دواپس و در نهایت معمار دواپس پیشرفت کند. این مسیر نشاندهنده افزایش مسئولیتها، تخصص و در نتیجه افزایش حقوق و مزایا است. به طور خلاصه، این مسیر از مدیریت انتشار به سمت تخصص در تست، سپس تخصص در محیطهای ابری و در نهایت به طراحی و معماری سیستمهای دواپس حرکت میکند.
بازار کار و آینده مهندس دواپس
مسیر شغلی دواپس در سال ۲۰۲۵، تحت تأثیر روندهایی مانند میکروسرویس، فناوری ابری، خودکارسازی و CI/CD و هوش مصنوعی و یادگیری ماشین قرار خواهد گرفت. این روندها در حال حاضر نیز بر بازار دواپس تأثیرگذارند و آینده آن را شکل خواهند داد. دواپس از صرفاً خودکارسازی وظایف به رویکردی جامعتر تبدیل شده است که بر بهبود فرآیندهای کسبوکار و کل چرخه توسعه نرمافزار تمرکز دارد. تقاضا برای متخصصان دواپس همچنان بالا خواهد بود و این حوزه با بهرهگیری از فناوریهای نوین، به بهبود مستمر فرآیندها و افزایش سرعت و کیفیت تحویل نرمافزار ادامه خواهد داد.
حقوق مهندس دواپس
موقعیتهای مهندسی نرمافزار دواپس در سال ۲۰۲۳ تا ٢٠٢٤ از پرتقاضاترین موقعیتهای فنی در سراسر جهان توسط استخدامکنندگان بودهاند. وبسایت Indeed گزارش داده است که میانگین حقوق سالانه یک مهندس دواپس در ایالات متحده ۱۲۴,۳۹۲ دلار است. این نشاندهنده ارزش بالای این تخصص در بازار جهانی است. با این حال، در مورد ایران، به دلیل عوامل مختلفی مانند تفاوت در بازار کار، سطح تجربه، اندازه شرکتها و عوامل اقتصادی، آمار دقیقی برای حقوق مهندسان دواپس در دسترس نیست و نمیتوان رقم دقیقی را به عنوان میانگین حقوق در ایران ذکر کرد.
چقدر طول می کشد مهندس دواپس شوید؟
ممکن است از خود بپرسید که برای تبدیلشدن به مهندس DevOps چقدر باید زمان گذاشت؟ مدت زمان لازم برای تبدیل شدن به یک مهندس دواپس به عوامل مختلفی از جمله پیشینه تحصیلی و تجربی شما، میزان تلاش و پشتکار و منابع آموزشی که استفاده میکنید، بستگی دارد. اگر از قبل تجربه در زمینههای مرتبط مانند توسعه نرمافزار، مدیریت سیستمها یا عملیات IT داشته باشید، میتوانید سریعتر پیشرفت کنید. به طور کلی، یادگیری مفاهیم و ابزارهای دواپس و کسب تجربه عملی میتواند بین ۶ ماه تا ۲ سال طول بکشد. این شامل یادگیری سیستمعامل لینوکس، زبانهای برنامهنویسی و اسکریپتنویسی، ابزارهای مدیریت پیکربندی، سیستمهای کانتینری و ارکستراسیون، و مفاهیم CI/CD میشود. مهمتر از همه، تمرین مداوم و کار روی پروژههای واقعی به شما کمک میکند تا مهارتهای خود را بهبود بخشید و به یک مهندس دواپس ماهر تبدیل شوید.
جمعبندی: چگونه مهندس دواپس شویم؟
برای قدم در مسیر شغلی دواپس، سفری پر از یادگیری و چالش در پیش رو دارید. این مسیر، تلفیقی از دانش فنی عمیق، مهارتهای ارتباطی مؤثر و اشتیاق به یادگیری مداوم است. با تمرکز بر درک مفاهیم بنیادی دواپس، تسلط بر ابزارهای کلیدی و کسب تجربه عملی از طریق پروژههای واقعی، میتوانید به یک متخصص موفق در این عرصه تبدیل شوید. چالشها را به عنوان فرصتی برای رشد و پیشرفت در نظر بگیرید و همواره به دنبال بهبود و نوآوری باشید. با پشتکار و علاقه، میتوانید به تمام اهداف خود در این مسیر دست یابید و نقشی کلیدی در دنیای فناوری ایفا کنید.
مزایای شغل مهندسی دواپس:
- درآمد بالا
- فرصتهای شغلی فراوان
- تاثیرگذاری مستقیم بر کسبوکار
- یادگیری مداوم و چالشهای جذاب
- همکاری با تیمهای مختلف
سوالات متداول
- دواپس چیست؟
دواپس مجموعهای از رویکردها، فرهنگها و ابزارهایی است که هدف آن بهبود و خودکارسازی فرآیندهای توسعه و استقرار نرمافزار است.
- میانگین حقوق مهندس دواپس در آمریکا چقدر است؟
طبق گزارش Indeed، میانگین حقوق سالانه مهندس دواپس در آمریکا حدود ۱۲۴,۳۹۲ دلار است.
- چه مدت طول میکشد تا یک مهندس دواپس شویم؟
بسته به پیشینه و تلاش فرد، بین ۶ ماه تا ۲ سال طول میکشد تا مفاهیم و ابزارهای دواپس را یاد گرفته و تجربه کسب کند.