نظارت بر ترافیک شبکه با vnStat در اوبونتو 20.04

vnStat یک مانیتور ترافیک شبکه منبع باز و سبک وزن برای سیستم عامل های لینوکس است. vnStat بی سر و صدا ترافیک شبکه را برای رابط های خاص نظارت می کند و داده های نظارت را در یک پایگاه داده ذخیره می کند. با vnStat، می توانید میزان استفاده از پهنای باند را در ساعت، روز، ماه یا برای یک دوره خاص مشاهده کنید.

در این راهنما، نحوه نصب vnStat و نظارت بر ترافیک شبکه در سیستم عامل اوبونتو را بررسی خواهیم کرد.

سرور مجازی آراز

لینوکس چیست؟

پیش از اینکه به سراغ موضوع اصلی مقاله برویم و در این مورد توضیح دهیم که نظارت بر ترافیک شبکه با vnStat چگونه انجام می‌شود، لازم می‌دانیم شما را با مفاهیم پایه‌ای این موضوع آشنا کنیم. در اولین قدم نیز به بررسی لینوکس و مفهوم آن مي‌پردازیم.

لینوکس مدت هاست که اساس دستگاه های شبکه های تجاری بوده است، اما اکنون پایه اصلی زیرساخت های سازمانی است. این سیستم عامل ابتدا برای رایانه ها منتشر شد، اما امروزه استفاده از آن به سیستم های زیر بنایی برای خودروها، تلفن ها، سرورهای وب و اخیراً شبکه گسترش یافته است.

ماندگاری، رشد و امنیت، آن را به یکی از قابل اعتماد ترین سیستم عامل های موجود تبدیل کرده است، بدین معنی که برای دستگاه های شبکه تجاری و همچنین شرکت هایی که مایل به استفاده از آن و لوازم جانبی آن هستند، برای سفارشی سازی زیرساخت های شبکه و مرکز داده بسیار مناسب و کاربردی  است.

همانطور که دریافتید این سیستم عامل از اهمیت بالایی برخوردار است و به همین دلیل آشنایی با آن یکی از ملزومات کار شما محسوب می‌شود. از آنجایی که صحبت بیشتر در مورد مزایای لینوکس در این مقاله نمی‌گنجد از شما دعوت می‌کنیم برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این سیستم عامل، مقاله‌ی لینوکس چیست را مطالعه کنید.

نصب vnStat برای نظارت بر ترافیک شبکه

VnStat در مخازن پیش فرض اوبونتو موجود است اما آخرین نسخه نیست. برای نصب آخرین نسخه vnStat مراحل زیر را دنبال کنید:

مرحله 1: فهرست مخزن را به روز کنید

ابتدا دستور زیر را برای به روز رسانی فهرست مخزن سیستم اجرا کنید:

$ sudo apt update

رمز عبور sudo را وارد کنید.

مرحله 2: پیش نیازها را نصب کنید

در مرحله بعد، شما باید چند پیش نیاز را نصب کنید که می تواند نرم افزار را از منبع بسازد. برای کامپایل vnStat به آن نیاز داریم. این دستور را برای نصب پیش نیازها اجرا کنید:

$ sudo apt install build-essential gcc make libsqlite3-dev -y

مرحله 3: بسته vnStat tar.gz را دانلود کنید

هم اکنون از وب سایت رسمی vnStat، آخرین نسخه بسته vnStat tar.gz را دانلود کنید. در حال حاضر آخرین نسخه vnStat 2.6 است، بنابراین می توانیم آن را به صورت زیر دانلود کنیم:

$ wget https://humdi.net/vnstat/vnstat-2.6.tar.gz

مرحله 4: vnStat را نصب کنید

پس از دانلود بسته tar.gz، می توانیم آن را به صورت زیر نصب کنیم: ابتدا tar.gz را با استفاده از دستور زیر در ترمینال استخراج کنید:

$ tar -xvzf vnstat-2.6.tar.gz

سپس با استفاده از دستور زیر به دایرکتوری استخراج شده تبدیل شوید:

$ cd vnstat-2.6

اکنون با استفاده از دستور زیر آن را پیکربندی کنید:

$ ./configure --prefix=/usr --sysconfdir=/etc

سپس vnStat را به صورت زیر نصب کنید:

$ sudo make
$ sudo make install

مرحله 5: تأیید نصب

برای بررسی اینکه آیا vnStat با موفقیت نصب شده است، دستور زیر را در ترمینال اجرا کنید:

$ vnstat -v

خروجی زیر تأیید می کند که vnStat نسخه 2.6 نصب شده است.

مرحله 6: سرویس vnStat را فعال و راه اندازی کنید

برای فعال کردن و راه اندازی سرویس vnStat، ابتدا باید فایل سرویس vnStat را از دایرکتوری استخراج شده vnStat در /etc/systemd/system/ با استفاده از دستور زیر کپی کنید:

sudo cp -v vnstat-2.6/examples/systemd/vnstat.service /etc/systemd/system/

اکنون سرویس vnStat را با استفاده از دستور زیر فعال کنید:

sudo systemctl enable vnstat

سپس برای راه اندازی سرویس vnStat دستور زیر را اجرا کنید

sudo systemctl start vnstat

برای بررسی اینکه آیا سرویس vnStat در حال اجرا است، دستور زیر را اجرا کنید:

sudo systemctl status vnstat

خروجی زیر تأیید می کند که سرویس vnStat به درستی بدون هیچ مشکلی اجرا می شود.

نظارت بر ترافیک شبکه با vnStat

vnStat از گزینه های مختلفی پشتیبانی می کند که به شما کمک می کند ترافیک را به روش های مختلف نظارت کنید. با اجرای دستور زیر در ترمینال می توانید برخی از گزینه های موجود را مشاهده کنید:

vnstat --help

یا دستور زیر را برای مشاهده لیست کامل گزینه ها اجرا کنید:

vnstat --longhelp

همچنین می‌توانید برای لیست کامل گزینه‌ها از صفحه مرد vnStat دیدن کنید.

اجرای دستور vnStat بدون هیچ گزینه ای، آمار استفاده از پهنای باند را برای تمام رابط های موجود چاپ می کند.

vnstat

در اینجا خروجی فرمان vnStat در سیستم ما است که آمار یک رابط را نشان می دهد زیرا این تنها رابط موجود در سیستم ما است.

شما همچنین می توانید یک رابط خاص را با استفاده از گزینه -i به دنبال نام رابط نظارت کنید.

vnstat -i <interface_name>

به عنوان مثال، برای نظارت بر یک رابط ens33، دستور زیر خواهد بود:

vnstat -i ens33

همچنین می‌توانید با استفاده از گزینه‌های -h، -d، -m، و -y، میزان استفاده از پهنای باند را براساس میزان استفاده ساعتی، روزانه، ماهانه و سالانه نظارت کنید. به عنوان مثال، برای یافتن میزان استفاده از پهنای باند روزانه، دستور زیر خواهد بود:

vnstat -d

همچنین می توانید میزان استفاده از پهنای باند را برای روزهای پر ترافیک دریافت کنید. به عنوان مثال، برای پیدا کردن 10 روز استفاده از پهنای باند، از گزینه -t و سپس تعداد روز استفاده کنید:

vnstat -t 10

برای نظارت بر استفاده از پهنای باند در زمان واقعی، از گزینه -l به صورت زیر استفاده کنید:

vnstat -l

اگر می خواهید تمام آمار یک رابط خاص را از پایگاه داده حذف کنید و نظارت بر آن را متوقف کنید، از دستور زیر استفاده کنید:

sudo vnstat --remove -i <interface_name> --force

به عنوان مثال، برای حذف رابط ens33 از پایگاه داده و توقف نظارت بر آن، دستور زیر خواهد بود:

sudo vnstat --remove -i ens33 --force

برای اضافه کردن مجدد این رابط برای نظارت، از دستور زیر استفاده کنید:

sudo vnstat --add -i ens33

پس از افزودن رابط، سرویس vnStat را مجددا راه اندازی کنید:

sudo systemctl restart vnstat

vnStat ابزاری مفید برای نظارت بر استفاده از پهنای باند در سیستم عامل لینوکس شما است. در این راهنما، نحوه نصب و استفاده از این ابزار را در Ubuntu 20.04 LTS برای نظارت بر ترافیک در رابط های شبکه یاد گرفته اید.