دیتابیس ابری (DBaaS) چیست؟ با 0 تا 100 پایگاه داده ابری آشنا شوید
دیتابیس ابری (DBaaS) چیست؟
DBaaS یا دیتابیس ابری چیست و چرا در دنیای فناوری اطلاعات به یکی از محبوبترین سرویسها تبدیل شده است؟ اگر بهدنبال روشی ساده، مقرونبهصرفه و بدون دغدغه برای مدیریت دادههای خود هستید، DBaaS یا Database as a Service (دیتابیس به عنوان سرویس) همان چیزی است که به آن نیاز دارید. با این سرویس، دیگر نیازی به سرورهای پیچیده و تیمهای فنی بزرگ ندارید؛ کافی است ازطریق اینترنت، به یک دیتابیس قدرتمند و آماده دسترسی پیدا کنید.
در این مطلب از ابرآراز در رابطه با اینکه دیتابیس ابری چیست، چه رسالتی در دنیای فناوری برعهده دارد، مزایا و معایب آن و… اطلاعاتی کامل و جامع ارائه خواهیم کرد.
پایگاه داده (Database) چیست؟
قبل از اینکه با دیتابیس ابری و جزئیات آن آشنا شویم، نیاز است تا در ابتدا بدانید که اصلاً دیتابیس چه معنایی دارد. برای درک درست مفهوم پایگاه داده، این مثال را درنظر بگیرید که در اتاقتان کمدی وجود ندارد و شما مجبورید در میان انبوهی از وسایل و لباسها راه بروید.
مطمئناً در این صورت، برای بیرونرفتن، کارکردن، درسخواندن و… به مشکل میخورید. برای رهایی از چنین شرایطی، شما تصمیم میگیرید کمدی تهیه کنید تا بهراحتی از هرلباسی که میخواهید استفاده کنید. پایگاه داده یا دیتابیس نیز چیزی شبیه به همین کمد درون اتاقتان است. لباسهایی که در این کمد قرار میگیرند نیز، حکم داده (data) را دارند.
تعاریفی که عنوان کردیم، تنها برای درک درست مفهوم دیتابیس بوده است اما اگر میخواهید با مزایا و معایب پایگاه داده نیز بهطور کامل آشنا شوید، پیشنهاد میکنیم مقاله ما را در رابطه این موضوع مطالعه کنید تا از تمامی نکاتی که در این مورد وجود دارد، اطلاع یابید.
دیتابیس ابری چیست؟
به زبان خیلی ساده میتوان گفت که پایگاه داده ابری نوعی دیتابیس است که در محیط رایانش ابری ایجاد، مستقر و مورد دسترسی قرار میگیرد. این بدان معناست که دادهها بهجای ذخیرهسازی روی سرورهای فیزیکی محلی، ازطریق اینترنت ذخیره و بازیابی میشوند. دیتابیس ابری بسیاری از وظایف پایگاه دادههای سنتی را انجام میدهد اما با انعطافپذیری بیشتری که رایانش ابری ارائه میدهد.
از دیدگاه استفاده، طراحی و عملکرد، پایگاه داده ابری بهطور کلی مشابه پایگاه دادههای محلی است که روی سختافزار یک سازمان میزبانی میشوند. البته، برنامههای پایگاه داده بومی ابری نیز وجود دارند که فقط در محیط ابری فعالیت میکنند.
برای پایگاه داده های ابری نیازی به تجهیزات محلی نیست و مدیریت سرورها عمدتاً برعهده ارائهدهنده خدمات ابری است. سازمانها فقط بهاندازه استفاده خود هزینه پرداخت میکنند. در شرایطی مانند بلایای طبیعی، خرابی تجهیزات یا قطع برق، دادهها ازطریق پشتیبانگیری روی سرورهای راه دور ایمن باقی میمانند.
با این حال، اگرچه پایگاه دادههای محلی نیازمند نگهداری بیشتری هستند، در برخی موارد میتوانند کنترل بیشتری ارائه دهند. یکی از راههای تنظیم سطح کنترل، انتخاب بین دو مدل رایج استقرار پایگاه دادههای ابری زیر است:
پایگاه داده به عنوان سرویس (DBaaS)
کاربران به ارائهدهنده خدمات ابری برای استفاده از پایگاه داده و منابع محاسباتی مرتبط هزینه پرداخت میکنند. در این مدل، ابزارهایی برای ایجاد و مدیریت نمونههای پایگاه داده ارائه میشود، اما مسئولیتهای اصلی مانند ارائه خدمات، بهروزرسانی نرمافزار، امنیت و پشتیبانی زیرساخت برعهده ارائهدهنده ابری است. برخی از ارائهدهندگان ابزارهای مانیتورینگ، پشتیبانگیری و بازیابی پایگاه داده را نیز ارائه میدهند.
ماشین مجازی مبتنی بر ابر
کاربران پایگاه دادهها را بهصورت مستقل در ابر اجرا میکنند و با استفاده از یک ایمیج ماشین مجازی، سرور پایگاه داده خود را تنظیم و مدیریت میکنند. در این مدل، تیم فناوری اطلاعات داخلی، مسئول مدیریت و نگهداری پایگاه داده است، درحالیکه ارائهدهنده ابری، سختافزار فیزیکی و زیرساختهای مرتبط را پشتیبانی میکند.
پایگاه دادههای ابری بهسرعت درحال پیشرفت هستند و گرایش بهسمت دیتابیسهای کاملاً مدیریتشده افزایش یافته است، جایی که ارائهدهندگان خدمات ابری بخش عمدهای از مدیریت را برعهده میگیرند. همچنین، سیستمهای پایگاه داده قدیمی بهتدریج به راهکارهای مبتنیبر ابر منتقل میشوند.
انواع دیتابیس های ابری
انواع دیتابیس ابری چیست و به چند دسته تقسیم میشوند؟ ارائهدهندگان دیتابیس رایانش ابری، این سرویس را در سه دستهبندی کلی مختلف قرار میدهند. این سه دسته عبارتند از:
- دیتابیس منطقی
- دیتابیس غیرمنطقی
- ماشین مجازی که یک نرمافزار دیتابیس بهصورت محلی روی آن نصب شده است.
همچنین پایگاه دادههای ابری را میتوان براساس مدل داده و عملکردشان، به چند دسته دیگر نیز تقسیم کرد. در ادامه، انواع اصلی این پایگاه دادهها توضیح داده شده است:
پایگاه داده رابطه ای ابری (Relational Cloud Databases)
این پایگاه دادهها که با نام پایگاه دادههای SQL نیز شناخته میشوند، براساس مدل سنتی پایگاه داده رابطهای ساخته شدهاند. آنها از زبان کوئری ساختاریافته (SQL) برای مدیریت و تغییر دادهها استفاده میکنند. پایگاه دادههای رابطهای ابری برای دادههای ساختاریافته مناسب هستند، مانند دادههای تحلیل فروش، اطلاعات تراکنشها، موجودی انبار یا اطلاعات مشتریان.
پایگاه داده غیررابطه ای ابری (Non-relational Cloud Databases)
این نوع پایگاه دادهها که بهعنوان پایگاه دادههای NoSQL نیز شناخته میشوند، دادههای بدون ساختار را ذخیره و مدیریت میکنند؛ مانند متن ایمیلها، پیامهای موبایلی، اسناد، نظرسنجیها، فایلهای رسانهای غنی و دادههای سنسورها. برخلاف پایگاه دادههای رابطهای، این نوع از یک ساختار یا شِمای مشخص پیروی نمیکنند و به سازمانها اجازه میدهند دادهها را بدون درنظرگرفتن ساختارشان، ذخیره و سازماندهی کنند.
انبار داده ابری (Cloud Data Warehouses)
این دیتابیسها، مخازن مقیاس بزرگ داده هستند که براساس پایگاه دادههای رابطهای یا غیررابطهای ساخته شدهاند و دادهها را از منابع مختلف، ذخیره و مدیریت میکنند. انبارهای داده ابری برای پردازشهای تحلیلی و عملیات هوش تجاری طراحی شدهاند. آنها میتوانند حجم زیادی از دادههای فقط خواندنی را مدیریت کرده و قابلیتهای گستردهای برای کوئری ارائه دهند.
پایگاه داده چند مدل (Multimodel Databases)
این نوع از چندین مدل دادهای پشتیبانی میکند؛ بهطوریکه میتواند برنامههای متنوعتری را اجرا کند. بسیاری از پایگاههای رابطهای و NoSQL با افزودن قابلیتهایی مثل پشتیبانی از گراف، چندمدلی میشوند.
پایگاه داده SQL توزیع شده (Distributed SQL Databases)
این پایگاهها دادههای رابطهای را در چندین سرور توزیع میکنند تا به مقیاسپذیری بالایی مشابه NoSQL دست یابند. برای کاربردهایی که نیاز به مدیریت حجم زیاد داده با تراکنشهای دقیق دارند، مناسب است.
برای انتخاب نوع مناسب پایگاه داده ابری، عواملی مانند حجم و ماهیت دادههای مورد پردازش، نیاز به مقیاسپذیری، محیط استقرار و همچنین نیازهای عملکردی و ظرفیتی باید درنظرگرفته شوند.
اجزای کلیدی سیستم مدیریت DBaaS چیست؟
سیستم مدیریت پایگاه داده ابری (Cloud DBMS) مانند سایر فناوریهای DBMS، شامل مجموعهای از اجزا است که با همکاری یکدیگر، دادهها را پردازش و مدیریت میکنند. اجزای اصلی این سیستم به زبان ساده عبارتند از:
- موتور ذخیرهسازی (Storage Engine): مسئول مدیریت محل و نحوه ذخیرهسازی دادهها است تا دسترسی به آنها سریع و مؤثر باشد.
- کاتالوگ متاداده (Metadata Catalog): اطلاعات مربوط به ساختار و ویژگیهای پایگاه داده (مثل جدولها و ستونها) را ذخیره میکند و به مدیریت بهتر کمک میکند.
- زبان دسترسی به پایگاه داده (Database Access Language): ابزارهایی مثل SQL که برای جستجو، ویرایش یا تغییر دادهها استفاده میشود.
- موتور بهینهسازی جستجو (Query Optimization Engine): وظیفه بهینهسازی درخواستهای کاربر برای دسترسی سریعتر و دقیقتر به دادهها را دارد.
- مدیریت قفلها (Lock Manager): از دسترسی همزمان کاربران مختلف به دادهها جلوگیری میکند تا دادهها درست و دقیق باقی بمانند.
- مدیریت لاگها (Log Manager): تغییرات ایجادشده در دادهها را ثبت میکند تا درصورت نیاز، قابل بازیابی باشند.
- ابزارهای مدیریت پایگاه داده (Database Management Utilities): مجموعهای از ابزارها برای نگهداری، پشتیبانگیری و نظارت بر پایگاه داده.
این اجزا با همکاری یکدیگر، سیستم مدیریت پایگاه داده ابری را کارآمد، امن و قابل اطمینان میکنند.
دیتابیس ابری چطور کار می کند؟
حال با اینکه دیتابیس ابری چیست و انواع آن آشنا شدیم، آشنایی با نحوه کار این فناوری، درک بهتری به ما از ساختار و نحوه عملکرد آن میدهد.
زمانی که دادهها در DBaaS بارگذاری شدند، موتور پایگاه داده ابری تقریباً به همان شیوهای عمل میکند که یک پایگاه داده محلی در سرورهای داخلی شما کار میکند. درواقع، هسته اصلی نرمافزار پایگاه داده همان است که در مراکز داده ابری نصب شده و به اجرا در میآید. به همین دلیل، برای توسعهدهندگان، مدیران پایگاه داده (DBA) و مهندسان داده، تجربه کار با DBaaS تفاوت چندانی با کار با پایگاه دادههای محلی ندارد.
تفاوت اصلی، در زیرساخت فیزیکیای است که پایگاه داده ابری روی آن اجرا میشود. در محیطهای ابری عمومی مانند مایکروسافت آژور (Microsoft Azure)، آمازون وب سرویس (AWS)، پلتفرم ابری گوگل (GCP) و MongoDB Atlas، موتور پایگاه داده و دادهها روی یک بستر سختافزاری مشترک اجرا میشوند. این معماری امکان استفاده از قدرت پردازشی بیشتر، انعطافپذیری منابع و مقیاسپذیری را فراهم میکند تا پایگاه داده بتواند بهراحتی با نیازهای روزافزون شما برای ذخیرهسازی و پردازش دادهها سازگار شود.
به زبان ساده، DBaaS یک پایگاه داده است که روی اینترنت اجرا میشود و شما بهجای نصب و نگهداری سختافزار و نرمافزار، فقط از خدمات آماده و مقیاسپذیر آن استفاده میکنید.
کاربردهای دیتابیس ابری چیست؟
اما مهمترین کاربرد دیتابیس ابری چیست و آیا برای هر کسبوکاری مناسب است؟ برای پاسخ به این پرسش، کاربردهای زیر را از DBaaS در زیر ذکر کردهایم.
- پشتیبانی از توسعه سریع اپلیکیشنها
پایگاه داده ابری به تیمهای توسعهدهنده اجازه میدهد بدون نیاز به تنظیمات پیچیده، سریعاً دیتابیسهای جدید برای توسعه و تست اپلیکیشن ایجاد کنند. این ویژگی باعث افزایش سرعت توسعه و ارائه محصول به بازار میشود.
- مناسب برای اپلیکیشنهای وب و موبایل با مقیاسپذیری بالا
DBaaS منابع موردنیاز اپلیکیشنهایی که ترافیک متغیری دارند، مانند وب اپلیکیشن و موبایل، را بهصورت دینامیک تنظیم میکند.
- گزینهای مناسب برای استارتاپها و کسبوکارهای کوچک
استارتاپها و کسبوکارهایی که بودجه یا تخصص کافی برای مدیریت زیرساخت دیتابیس ندارند، میتوانند با پرداخت هزینه به اندازه مصرف، از دیتابیسهای پیشرفته استفاده کنند.
- کاربرد در مشاغل فصلی
کسبوکارهایی که در زمانهای خاصی مانند تعطیلات نیاز به منابع بیشتری دارند، میتوانند با استفاده از DBaaS، منابع خود را موقتاً افزایش دهند و پس از کاهش تقاضا، آن را دوباره کم کنند.
- مدیریت آسان برای افراد با دانش محدود دیتابیس
دیتابیس ابری کاملاً مدیریتشده است و برای کاربران با دانش فنی محدود، راه حلی آسان ارائه میدهد.
- کاربرد در برنامههای IoT
دستگاههای اینترنت اشیا (IoT) دادههای زیادی تولید میکنند که نیازمند ذخیرهسازی و پردازش سریع هستند. DBaaS با قابلیت مقیاسپذیری بالا و مراکز داده توزیعشده، بهترین گزینه برای مدیریت این حجم از دادهها است.
- پردازش دادههای بلادرنگ
برای تحلیل و تصمیمگیری لحظهای، DBaaS دادهها را در یک مکان مرکزی ذخیره میکند و امکان تحلیل بلادرنگ را فراهم میسازد. این ویژگی در مواردی مانند شناسایی تقلب یا شخصیسازی محتوا، بسیار کاربردی است.
- پشتیبانی از انواع دیتابیسها
DBaaS هم برای دیتابیسهای رابطهای (مانند MySQL و PostgreSQL) و هم غیررابطهای (مانند MongoDB و CouchDB) مناسب است. این تنوع به سازمانها اجازه میدهد دادههای ساختاریافته و غیرساختاریافته را بهراحتی مدیریت کنند.
- مدیریت پیکربندیهای پیچیده
با پایگاه داده ابری، تنظیماتی مانند پشتیبانگیری خودکار، بازیابی در مواقع بحران و ایجاد نسخههای خواندنی (Read Replica) بسیار ساده و سریع انجام میشود.
- تحلیل دادهها برای تصمیمگیریهای هوشمند
DBaaS با ادغام دادهها در یک پلتفرم متمرکز، امکان تحلیل پیشرفته و تصمیمگیری هوشمندانهتر را فراهم میکند.
مزایا و ویژگی های دیتابیس ابری
سؤال دیگری که در رابطه با DBaaS مطرح است، درمورد مزایا و ویژگیهای آن است. اما مزایای دیتابیس ابری چیست و چه دلایلی ما را به استفاده از آن مجاب میکند؟ استفاده از پایگاه داده ابری بهعنوان یک سرویس، مزایای زیادی را بههمراه دارد که برخی از مهمترین آنها عبارتند از:
- صرفهجویی در هزینه
با پایگاه داده ابری نیازی نیست که شرکتها برای راهاندازی و مدیریت دیتاسنترها هزینه زیادی را صرف کنند. اگر بهدنبال تطبیق سرویسهای ابری هستید، نیازی نیست هزینه زیادی را برای ساخت زیرساخت سیستم دیتابیس خود صرف کنید. شما میتوانید بهراحتی از دیتابیس ابری (DBaaS) بهره ببرید.
استفاده از پایگاه داده ابری میتواند هزینههای مدیریت پایگاه داده را کاهش دهد. هزینههایی مانند خرید و نگهداری سختافزار (سرور، دستگاههای شبکه و فضای ذخیرهسازی) حذف میشوند. این خدمات بهصورت اجارهای ارائه میشوند و بهجای هزینه سرمایهای (CAPEX)، به هزینه عملیاتی (OPEX) تبدیل میشوند که معمولاً بهصورت ماهانه پرداخت میشود.
منظور از مقیاسپذیری بالا و پایین در دیتابیس ابری DBaaS چیست؟
هر زمانی که نیاز بود میتوانید بهسرعت و بهراحتی، ظرفیت ذخیرهسازی و محاسباتی خود را افزایش دهید. همچنین میتوانید کلاستر دیتابیس مجازی خود را در زمانهایی که نیاز چندانی به آن ندارید، کاهش دهید تا در هزینهها صرفهجویی شود.
- مدیریت سادهتر و کمهزینهتر
یکی دیگر از مهمترین مزایای دیتابیس ابری ، مدیریت ساده و کمهزینه آن است. این سرویس بهدلیل اینکه بهصورت یک سرویس آماده در اختیار کاربران قرار میگیرد، برای استفاده از آن نیازی به نصب نرمافزار روی سیستمها نیست. این موضوع به کاربران شما امکان میدهد تا زمان خود را برای فعالیت دیگری صرف کنند.
در اصل، پایگاه دادههای ابری نیاز به مدیریت و نگهداری زیرساختهای فیزیکی را ازبین میبرند که این امر، فشار را از روی تیمهای فناوری اطلاعات کاهش میدهد. تأمین منابع، بهروزرسانیها و نگهداری سختافزارها و نرمافزارهای پایگاه داده، برعهده ارائهدهنده سرویس ابری است.
- کارایی و مقیاسپذیری
پایگاه دادههای ابری با استفاده از منابع محاسباتی مشترک و توزیع نیازهای پردازشی بین سرورها، کارایی بالایی ارائه میدهند. همچنین محدودیتی برای گسترش این پایگاه دادهها وجود ندارد و آنها بهراحتی میتوانند براساس نیازهای یک کسبوکار، افزایش یا کاهش ظرفیت پیدا کنند. این ویژگی، آنها را برای مدیریت مجموعههای بزرگ داده و پاسخگویی به نیازهای روبهرشد دادهها، ایدهآل میکند.
- عملکرد بهینهتر
انتقال به پایگاه داده ابری میتواند عملکرد پایگاه داده را بهبود بخشد و تجربه کاربری بهتری ارائه دهد. این پایگاه دادهها از منابع محاسباتی گستردهتری استفاده میکنند که به پاسخدهی سریعتر و بهبود سرعت عملیات، مانند جستجو و ایندکسگذاری دادهها، منجر میشود.
- قابلیت اطمینان و امنیت
پایگاه دادههای ابری دارای قابلیتهای پشتیبانگیری، بازیابی و پایداری هستند که ازدستدادن دادهها جلوگیری میکنند و پایگاه داده را همیشه دردسترس نگه میدارند. همچنین، ارائهدهندگان معتبر خدمات ابری اغلب امنیتی فراتر از توان تیمهای داخلی ارائه میدهند.
- چابکی و نوآوری
پایگاه دادههای ابری امکان آزمایش سریعتر و اجرای ایدههای جدید کسبوکاری را فراهم میکنند. اگر یک پروژه به نتیجه نرسد، پایگاه داده آن بهراحتی کنار گذاشته میشود و سازمان میتواند روی نوآوری بعدی تمرکز کند. این سرعت و انعطافپذیری منجر به زمان کوتاهتر برای ورود به بازار میشود.
معایب و چالش های دیتابیس ابری چیست؟
اگرچه مزایای پایگاه دادههای ابری زیاد است، اما فرآیند استقرار آنها با ریسکهایی همراه است. برنامهریزی دقیق برای مهاجرت، ادغام دادهها بین سیستمهای مختلف و مدیریت پیچیدگیها و زمانبندی مهاجرت بسیار اهمیت دارد.
- محدودیت در خدمات
بزرگترین ارائهدهندگان دیتابیس ابری یا حتی ارائهدهندگان کوچکتر، بخشی از خدمات موردنیاز را پوشش نمیدهند. آنها زیرساخت را فراهم میکنند، اما توانایی یا منابع لازم برای بررسی فعال یا حتی واکنشگرا درمورد اینکه آیا شما محیط پایگاه داده خود را بهینه ساختهاید یا خیر، ندارند؛ درحالیکه این موضوع بسیار ضروری است. بهعنوان مثال، تنظیم و ساخت محیط پایگاه داده براساس انتظارات مثبت و ایدهآل، میتواند از بسیاری از مشکلات جلوگیری کند.
- ویژگیهای خاص ابری و خطر قفلشدن در ارائهدهنده
تقریباً تمام ارائهدهندگان خدمات ابری، ویژگیهای خاص و جذابی را ارائه میدهند. این ویژگیها ممکن است در ابتدا بسیار مفید بهنظر برسند، اما اغلب بهگونهای طراحی شدهاند که تنها با سایر محصولات یا خدمات همان ارائهدهنده سازگار باشند. این امر باعث میشود به آن ارائهدهنده وابسته شوید (Vendor Lock-in). برای جلوگیری از این مشکل، باید یک استراتژی خروج مناسب داشته باشید تا درصورت نیاز، بتوانید بهراحتی به ارائهدهنده دیگری منتقل شوید و استقلال بیشتری کسب کنید.
- حریم خصوصی
حتی اگر دادههای خود را در فضای ابری رمزنگاری کنید (چه هنگام انتقال و چه در حالت ذخیرهشده)، بازهم این دادهها روی سیستمهای ارائهدهنده خدمات ابری ذخیره میشوند. بههرحال، این دادهها باید از «دروازههای» ارائهدهنده عبور کنند. در برخی از بخشها مانند دولتها و بانکها، این موضوع نامطلوب است و نگرانیهای امنیتی بههمراه دارد.
- انتظار برای بهروزرسانیها
اگر سازنده نرمافزار پایگاه داده شما یک بهروزرسانی یا رفع اشکال جدید منتشر کند، ابتدا باید این بهروزرسانی روی زیرساخت ارائهدهنده خدمات ابری آزمایش شود. تنها درصورت موفقیتآمیزبودن نتیجه، شما میتوانید این بهروزرسانی را اعمال کنید.
- اثر همسایه پرسروصدا
درصورتیکه چندین کاربر روی یک پلتفرم ابری از منابع زیادی استفاده کنند، منابع باقیمانده برای دیگر کاربران کاهش مییابد. حتی اگر این موضوع بهطور واضح مشخص نشود، همیشه یک حد مشخص برای منابع وجود دارد که میتواند بر عملکرد پایگاه داده شما تأثیر بگذارد.
- مقیاسپذیری ناخواسته
یکی از بزرگترین مزایای ابر، انعطافپذیری و امکان مقیاسپذیری است. شما براساس مصرف هزینه پرداخت میکنید و میتوانید درصورت نیاز، منابع را افزایش یا کاهش دهید. اما اگر مصرف خود را کنترل نکنید و پایگاه داده شما بهطور ناگهانی تحت استفاده شدید قرار گیرد (مثلاً بهدلیل یک محیط آزمایشی یا تعداد زیاد کاربران)، ممکن است با یک قبض بسیار سنگین مواجه شوید.
در جدول زیر، مقایسه کامل مزایا و معایب دیتابیس ابری آمده است.
ویژگی | مزایا | معایب |
مدیریت توسط ارائهدهنده | کاهش پیچیدگی مدیریت و تمرکز بر فعالیتهای استراتژیک | وابستگی به خدمات ارائهدهنده (Vendor Lock-in) |
مقیاسپذیری بالا | افزایش یا کاهش منابع براساس نیاز | هزینههای غیرمنتظره درصورت افزایش مصرف |
پشتیبانگیری و بازیابی | اطمینان از امنیت دادهها | احتمال تأخیر در بازیابی در موارد خاص |
نظارت بر عملکرد | بهبود عملکرد پایگاه داده | نیاز به تنظیمات بهینه توسط کاربر |
زیرساخت مشترک | کاهش هزینههای نگهداری | اثر همسایههای پرسروصدا بر عملکرد |
پرداخت بر اساس مصرف | انعطافپذیری در هزینهها | پیچیدگی در کنترل مصرف منابع |
ذخیره داده در فضای ابری | دسترسپذیری بهتر و کاهش نیاز به زیرساخت محلی | نگرانیهای حریم خصوصی در صنایع حساس |
امنیت در پایگاه داده ابری
امنیت در پایگاه داده های ابری عموماً توسط ارائهدهندگان این سرویس تأمین میگردد. برخی از موارد امنیتی که این شرکتها موظف به تأمین آنها هستند، عبارتند از:
- دسترسی یکپارچه
- کنترلهای مدیریت هویت
- رمزگذاری پیشفرض دادهها در حین انتقال
- رمزگذاری پیشفرض دادهها در حالت استراحت
امنیت دادههای ابری برای سازمانهایی که از خدمات ابری برای ذخیره و مدیریت اطلاعات خود استفاده میکنند، ضروری است. با اجرای بهترین روشها برای امنیت دادههای ابری، میتوان از اطلاعات حساس محافظت و مطابق با قوانین و مقررات مرتبط عمل کرد. در زیر، به برخی از این روشها اشاره شده است:
- درک مدل مسئولیت مشترک: امنیت زیرساخت برعهده ارائهدهنده و امنیت دادهها وظیفه مشتری است.
- ایمنسازی دسترسی: از احراز هویت چند عاملی و کنترل دسترسی مبتنیبر نقش برای مدیریت دسترسی استفاده کنید.
- رمزنگاری دادهها: دادهها را در حالت انتقال و استراحت رمزنگاری و از کلیدهای اختصاصی استفاده کنید.
- نظارت بر پیکربندیها: بهطور منظم پیکربندیها را بررسی و از ابزارهای CSPM برای اصلاح اشتباهات بهره ببرید.
- ارزیابی آسیبپذیریها: آسیبپذیریها را شناسایی و رفع کنید و آزمایشهای نفوذ برای امنیت بیشتر انجام دهید.
- آموزش کارکنان: کارکنان را درباره روشهای امنیت ابری و جلوگیری از نقض سیاستها آگاه کنید.
منظور از کاهش ریسک در دیتابیس ابری DBaaS چیست؟
پیشنهادات DBaaS از ارائهدهندگان اصلی ابر معمولاً شامل یک توافقنامه سطح سرویس (SLA) میشود که مقدار مشخصی از زمان کار را تضمین میکند. درصورت بعیدبودن که ارائهدهنده شما الزامات مندرج در SLA را برآورده نمیکند، هرگونه خرابی اضافی را که تجربه میکنید، جبران میشود.
تفاوت های DBaaS با Paas و IaaS در چیست؟
تفاوت Paas و IaaS با DBaaS یا همان دیتابیس ابری چیست؟ برای پاسخ به این پرسش، ابتدا توضیحات مختصری درمورد هریک از این مدل از انواع ابر در رایانش ابری ارائه میدهیم.
در مدل IaaS، شما بیشترین کنترل و مسئولیت را دارید. همهچیز، از نصب و پیکربندی سیستمعامل و نرمافزار دیتابیس گرفته تا نگهداری و بهروزرسانیها، برعهده تیم شماست. این مدل مشابه مدیریت دیتابیس در محل است، اما در زیرساخت ابری اجرا میشود. برای تیمهایی که دانش فنی لازم را دارند و به انعطافپذیری کامل نیاز دارند، IaaS گزینهای مناسب است. برای درک بهتر این مدل، مقاله ما را درمورد IaaS، مطالعه کنید.
از طرفی دیگر، مدل PaaS، مدیریت دیتابیس را تا حد زیادی ساده میکند. ارائهدهنده، وظایفی مانند پیکربندی، مقیاسپذیری و برخی بهروزرسانیها را انجام میدهد، اما شما همچنان نیاز به مدیریت جزئیات خوشهها و ظرفیت دارید. این مدل تعادلی میان کنترل و سادهسازی ایجاد میکند و برای تیمهایی که به ابزارهای مدیریت خودکار نیاز دارند، مناسب است. برای درک بهتر کار آن، مقاله ما را درمورد PaaS مطالعه کنید.
اما دیتابیس بهعنوان سرویس، معمولاً بر پایه مدل PaaS یا SaaS ارائه میشود. این مدل بیشتر وظایف مدیریتی را برعهده ارائهدهنده میگذارد و کاربران میتوانند سریعاً دیتابیس موردنیاز خود را برای اپلیکیشنها تنظیم کنند. برای تیمهایی که به سادگی و سرعت نیاز دارند، DBaaS گزینهای ایدهآل است. در زیر، جدول مقایسه این سه مدل آورده شده است:
ویژگی | IaaS | PaaS | DBaaS |
کنترل | بیشترین کنترل، تمامی مدیریت برعهده کاربر | کنترل متوسط، مدیریت زیرساخت توسط ارائهدهنده | کمترین نیاز به مدیریت توسط کاربر |
پیچیدگی تنظیمات | بسیار پیچیده | متوسط، با ابزارهای مدیریت خودکار | بسیار ساده، راهاندازی سریع |
انعطافپذیری | انعطافپذیری کامل، امکان تنظیمات دلخواه | انعطافپذیری متوسط، نیازمند تنظیمات خوشه | انعطافپذیری کمتر، تمرکز بر سادهسازی |
نیاز به دانش فنی | بالا | متوسط | کم، مناسب برای تیمهای غیرفنی |
مدیریت بهروزرسانیها | برعهده کاربر | بهروزرسانیهای پایهای برعهده ارائهدهنده | تقریباً تمام وظایف برعهده ارائهدهنده |
مناسب برای | تیمهای حرفهای با دانش فنی بالا | تیمهایی که نیاز به مدیریت خودکار و کنترل محدود دارند. | سازمانهایی که به سرعت و سادگی نیاز دارند. |
ملاک انتخاب بهترین DBaaS چیست؟
همانطور که گفتیم، انتخاب سرویسدهنده از اهمیت بالایی برخوردار است و باید موارد مختلفی را موردبررسی قرار دهید تا درنهایت بتوانید بهترین انتخاب را داشته باشید. بدین شکل، احتمالاً دیگر نیازی به تغییر دیتابیس رایانش ابری نخواهید داشت. در ادامه، مهمترین ملاکها برای انتخاب پایگاه داده ابری آورده شده است.
- حجم و اندازه دادهها
ارائهدهندگان DBaaS، ظرفیت متفاوتی را برای مرتبسازی دادهها در دیتابیس دارند. از آنجایی که مسئله حجم دیتابیس از اهمیت بالایی برخوردار است، شما باید اطمینان حاصل کنید که میزان حجم داده ذخیرهشده در پایگاه داده چقدر است. بهعنوان مثال، در آمازون، به کاربران اجازه داده میشود که 1 ترابایت در دیتابیس ذخیره کنند.
پس در زمان تهیه پایگاه داده به عنوان سرویس، حتماً به این موضوع توجه داشته باشید که شما تا چه میزان مجاز هستید تا از فضای ذخیرهسازی استفاده کنید.
- اهمیت پشتیبانگیری از دادهها
بهطور کامل بررسی کنید که سرویسدهنده با چه روشی از دادههای ما پشتیبان تهیه میکند و چه برنامهای برای Disaster Recover (بازیابی از فاجعه) دارد.
- قابلیت انتقال ارائهدهنده دیتابیس ابری DBaaS
دیتابیس ابری باید بهراحتی قابل انتقال باشد. تصور کنید شرکتی که از آن دیتابیس مجازی تهیه کردهاید، از کسبوکار خود خارج میشود. در این صورت، ممکن است اطلاعات و دادههای شما ازبین بروند. برای جلوگیری از چنین شرایطی باید از سرویسدهندهای خدمات دریافت کنید که قوانین حفظ دادهها و اطلاعات شما را در برنامههای خود قرار داده است تا در شرایط مشابه بتوانید بدون هیچ مشکلی، دادههایتان را به سرویسدهنده دیگری منتقل کنید.
- قابلیت پیکربندی
همانطور که گفتیم، عملیات پیکربندی دیتابیس ابری توسط سرویسدهنده انجام میشوند؛ بنابراین، شما کار زیادی برای این عملیات نمیتوانید انجام دهید. به همین دلیل، پیشنهاد میکنیم حتماً ارائهدهندهای را انتخاب کنید که ازنظر فنی، کامل و مسلط باشد و نیازی نباشد شما برای انجام عملیاتهای گوناگون، نگرانی داشته باشید.
منظور از دسترسی بالای دیتابیس ابری (DBaaS) چیست؟
همانطور که میدانید، نوع دیتابیسها کاملاً متفاوت بوده و به همان نسبت، مکانیزم دسترسی به دیتابیس نیز کاملاً متفاوت است. اولین روش دسترسی، روش ارائهشده توسط RDBMS است که آن را بهواسطه استانداردهای درایورهای صنعتی چون Java Database Connectivity عرضه کرده است. این درایو به اتصالات خارجی اجازه میدهد ازطریق استاندارد، به دادهها دسترسی پیدا کنند.
روش دیگر، استفاده از واسطهها یا پروتکلهایی مانند SOAP است که از HTTP و تعاریف جدیدی از API استفاده میکند.
- امنیت، یکپارچگی و مکان ذخیره دادهها
امنیت دادهها یکی از مهمترین دغدغههای ذخیره سازی ابری است. این که امنیت به چه شکلی تأمین شود، تماماً وابسته به روشهای رمزنگاری و مکانهای ذخیره دادههاست. در این روش، داده در مکانهای مختلف و در دیتاسنترهای متفاوتی ذخیره میشود. به همین دلیل، باید اطمینان داشته باشید که دادهها بهدرستی مدیریت میشوند.
جمعبندی: DBaaS چیست؟
پایگاه داده های ابری بهسرعت درحال تبدیلشدن به انتخاب اول بسیاری از سازمانها هستند؛ چراکه نهتنها ازنظر هزینهها و مدیریت بهینهتر میشود، بلکه ازنظر انعطافپذیری و مقیاسپذیری نیز مزایای زیادی دارند. با افزایش نیاز به پردازش دادهها و توانایی گسترش سریع منابع، استفاده از دیتابیس ابری میتواند به شرکتها کمک کند تا عملکرد خود را بهبود دهند و بهسرعت با تغییرات بازار سازگار شوند. بنابراین، در دنیای امروز، سرمایهگذاری در DBaaS میتواند راهی مؤثر برای بهبود کارایی و رشد پایدار باشد.
مزایا و دلایل استفاده از دیتابیس ابری:
- مقیاسپذیری بالا و توانایی رشد متناسب با نیازهای کسبوکار
- کاهش هزینههای مربوط به تجهیزات سختافزاری و مدیریت زیرساخت
- سهولت در مدیریت و نگهداری بدون نیاز به سرورهای فیزیکی
- بهبود عملکرد و سرعت پردازش دادهها
- امنیت و قابلیت بازیابی دادهها با استفاده از پشتیبانگیری و رمزگذاری
- انعطافپذیری بیشتر در استفاده از منابع و دسترسی به دادهها در هرزمان و مکان
سرورهای ابری ابرآراز
اگر بهدنبال یک سرور ابری قابل اعتماد، مقیاسپذیر و مقرونبهصرفه برای کسبوکار خود هستید، سرورهای ابری ابرآراز راه حل ایدهآل شما هستند. ما در ابرآراز بهترین سختافزارها و نرمافزارها را با آپتایم 99.98% و پشتیبانی 24 ساعته برای شما فراهم میکنیم تا بتوانید بهراحتی کسبوکار خود را در دنیای دیجیتال پیش ببرید. با استفاده از منابع مقیاسپذیر، میتوانید بهصورت خودکار و متناسب با نیازهای روزانه خود، منابع سرور را افزایش یا کاهش و هزینههای اضافی را کاهش دهید.
همچنین، با خرید سرور ابری از ابرآراز، از امنیت کامل اطلاعات خود اطمینان حاصل خواهید کرد. با فایروال لایه زیرساخت و مانیتورینگ لحظهای، سرورهای شما همیشه در دسترس و ایمن خواهند بود. برای شروع، همین حالا ثبت نام کنید و از یک روز تست رایگان بهره ببرید. تجربهای حرفهای و بهینه از سرور ابری در ابرآراز منتظر شماست!
سوالات متداول
- پایگاه داده ابری چیست؟
پایگاه داده ابری یک دیتابیس است که در محیط ابری ساخته، استقرار و ازطریق اینترنت قابل دسترسی است.
- تفاوت دیتابیس ابری و محلی چیست؟
دیتابیس ابری بهجای سرورهای فیزیکی، در سرورهای ابری نگهداری میشود و نیازی به تجهیزات محلی ندارد.
- چه نوع دادههایی برای پایگاه داده ابری مناسب است؟
دیتابیس های ابری میتوانند دادههای ساختاریافته (SQL) یا غیرساختاریافته (NoSQL) را ذخیره و مدیریت کنند.
- مزایای استفاده از دیتابیس ابری چیست؟
مزایای پایگاه داده ابری شامل مقیاسپذیری، کاهش هزینهها، سادگی مدیریت، عملکرد بهبود یافته و امنیت بالا است.
- امنیت پایگاه داده های ابری چگونه تضمین میشود؟
امنیت دیتابیس ابری با استفاده از رمزگذاری دادهها، احراز هویت چندعاملی و پشتیبانگیری منظم تأمین میشود.