PaaS چیست؟ آشنایی با نحوه کار، انواع و معماری پلتفرم به عنوان سرویس
PaaS چیست؟
PaaS چیست؟ فرض کنید یک آشپزخانه مجهز و آماده در اختیار دارید که تمام مواد اولیه، ابزارها و تجهیزات لازم برای پخت هر غذایی که در ذهن دارید، در آن مهیا شده است. دیگر نیازی نیست نگران تهیه مواد اولیه، خرید ابزار و یا حتی شستن ظرفها باشید. پلتفرم به عنوان سرویس دقیقاً چنین فضایی را برای شما فراهم میکند. با استفاده از PaaS، شما میتوانید به سرعت و به آسانی برنامههای کاربردی خود را توسعه داده، آزمایش کرده و در نهایت به کاربران خود ارائه دهید.
به بیانی دیگر این سرویس به شما کمک میکند تا زمان و هزینههای خود را به طور قابل توجهی کاهش دهید و به جای صرف انرژی روی مسائل فنی، روی خلق ارزش و نوآوری تمرکز کنید. در این مطلب از ابرآراز این مفهوم را به صورت کامل مورد بررسی قرار خواهیم داد.
پلتفرم به عنوان سرویس (PaaS) چیست؟
پلتفرم به عنوان سرویس (PaaS) مدلی از رایانش ابری است که در آن یک ارائهدهنده ثالث، ابزارها و نرمافزارهای مورد نیاز کاربران را از طریق اینترنت ارائه میدهد. این ابزارها عموماً برای توسعه برنامههای کاربردی مورد استفاده قرار میگیرند. ارائهدهنده پلتفرم به عنوان سرویس، سختافزار و نرمافزار را بر روی زیرساخت خود میزبانی میکند. در نتیجه، PaaS توسعهدهندگان را از نصب سختافزار و نرمافزار داخلی برای توسعه یا اجرای یک برنامه جدید بینیاز میسازد.
ابزارهای پلتفرم به عنوان سرویس معمولاً به عنوان ابزارهایی ساده و کاربردی معرفی میشوند. امروزه سازمانها با توجه به صرفهجویی بالقوه در هزینهها نسبت به گزینههای دیگر، بسیار مشتاق به استفاده از خدمات PaaS هستند.
PaaS چطور کار می کند؟
همانطور که اشاره شد، PaaS جایگزین کل زیرساخت فناوری اطلاعات یک شرکت برای توسعه نرمافزار نمیشود. این سرویس از طریق زیرساخت میزبانیشده یک ارائه دهنده خدمات ابری ارائه میگردد. کاربران معمولاً از طریق مرورگر وب به این خدمات دسترسی پیدا میکنند. پلتفرم به عنوان سرویس میتواند ازطریق ابر عمومی، ابر خصوصی و ابر هیبریدی برای ارائه خدماتی مانند میزبانی برنامه و توسعه ارائه شود.
سایر خدمات PaaS شامل موارد زیر است:
- همکاری تیم توسعه
- طراحی و توسعه برنامه
- آزمایش و استقرار برنامه
- ادغام خدمات وب
- امنیت اطلاعات
- ادغام پایگاه داده
کاربران معمولاً باید برای پلتفرم به عنوان سرویس به صورت پرداخت به ازای استفاده هزینه پرداخت کنند. با این حال، برخی از ارائهدهندگان برای دسترسی به پلتفرم و برنامههای کاربردی آن، هزینه ماهانه ثابت دریافت میکنند.
کاربرد PaaS چیست؟
شاید این سوال برای شما هم مطرح شود که کاربرد PaaS چیست؟ در ادامه، به چهار کاربرد کلیدی پلتفرم به عنوان سرویس اشاره میکنیم تا بیشتر با این فناوری آشنا شویم.
- توسعه برنامههای کاربردی موبایل و چندسکویی
PaaS ابزارهای لازم برای توسعه سریع و کارآمد برنامههای موبایل را فراهم میکند. این پلتفرم با پشتیبانی از زبانها و چارچوبهای (فریمورک) مختلف، امکان ساخت برنامههای چند سکویی را فراهم میکند، به این معنی که برنامهها میتوانند بر روی دستگاههای مختلف با سیستمعاملهای متفاوت اجرا شوند. این امر، زمان و هزینههای توسعه را به طور قابل توجهی کاهش میدهد.
- ابزارهای DevOps و مدیریت چرخه عمر برنامه
پلتفرم به عنوان سرویس نقش مهمی در تسهیل فرآیندهای DevOps ایفا میکند. این پلتفرم ابزارهایی برای مدیریت چرخه عمر برنامه، ادغام مداوم و استقرار مداوم (CI/CD) فراهم میکند. تیمهای DevOps میتوانند به راحتی بهروزرسانیها را بدون ایجاد وقفه در خدمات اعمال کرده و در عین حال، فرآیند توسعه و استقرار را بهینهسازی کنند.
- کاهش زمان عرضه به بازار و مدیریت زیرساخت
PaaS با خودکارسازی یا حذف کامل وظایف نگهداری و مدیریت زیرساخت، به شرکتها کمک میکند تا برنامههای خود را سریعتر به بازار عرضه کنند. این پلتفرم پیچیدگیهای مرتبط با مقیاسپذیری، تعادل بار و توزیع خدمات وابسته را از بین میبرد، به این ترتیب توسعهدهندگان میتوانند به جای تمرکز بر مدیریت زیرساخت، بر توسعه قابلیتهای برنامه تمرکز کنند.
- نوآوری و پذیرش فناوریهای جدید
پلتفرم به عنوان سرویس با پشتیبانی از زبانهای برنامهنویسی و فناوریهای جدید، به شرکتها امکان میدهد تا به سرعت با تغییرات فناوری سازگار شوند. این پلتفرم امکان استفاده از فناوریهای نوظهور مانند کانتینرها و توابع بدون سرور را فراهم میکند که به ویژه برای صنایعی که فرآیند تغییر فناوری در آنها کند است، مانند بانکداری و تولید، بسیار مفید است.
انواع PaaS (پلتفرم به عنوان سرویس)
حال با اینکه PaaS چیست و کاربردهای آن آشنا شدیم نوبت به بررسی انواع مختلف پلتفرم به عنوان سرویس است. در حال حاضر، انواع مختلفی از PaaS برای توسعهدهندگان وجود دارد که در ادامه به شرح آنها خواهیم پرداخت.
PaaS عمومی (Public PaaS)
این مدل در ابر عمومی مورد استفاده قرار میگیرد. ارائهدهنده ابری تمام اجزای زیرساخت را مدیریت میکند، در حالی که کاربر کنترل استقرار نرمافزار را در دست دارد. این نوع پلتفرم به عنوان سرویس مناسب برای توسعه و استقرار سریع برنامههای کاربردی در محیط ابری است.
PaaS خصوصی (Private PaaS)
این مدل، چابکی PaaS عمومی را با امنیت و کنترل مرکز داده خصوصی ترکیب میکند و معمولاً به عنوان یک دستگاه یا نرمافزار در فایروال کاربر ارائه میشود. این نوع پلتفرم به عنوان سرویس برای سازمانهایی که نیاز به رعایت مقررات سختگیرانه امنیتی دارند، مناسب است.
PaaS ترکیبی (Hybrid PaaS)
این مدل، انعطافپذیری و ظرفیت نامحدود PaaS عمومی را با صرفهجویی در هزینه و کنترل زیرساخت داخلی پلتفرم به عنوان سرویس خصوصی ترکیب کرده و از ابر ترکیبی استفاده میکند.
PaaS ارتباطات (CPaaS)
این پلتفرم مبتنی بر ابر، به توسعهدهندگان امکان میدهد تا قابلیتهای ارتباطات بلادرنگ را بدون نیاز به زیرساخت پشتیبان به برنامههای خود اضافه کنند. CPaaS برای افزودن قابلیتهای تماس و پیامرسانی به برنامهها مناسب است.
PaaS موبایل (mPaaS)
این مدل، نوعی محیط توسعه یکپارچه برای پیکربندی برنامههای موبایل ارائه میدهد و برای کار با آن مهارتهای کدنویسی پیشرفته لازم نیست. این نوع پلتفرم به عنوان سرویس به توسعه سریع برنامههای موبایل کمک میکند.
PaaS باز (Open PaaS)
این مدل نوعی پلتفرم همکاری منبعباز و رایگان بوده برای ایجاد برنامه های کاربردی همکاری سازمانی طراحی شده و روی ابرهای ترکیبی قابل استقرار است.
پلتفرم یکپارچه سازی به عنوان سرویس (iPaaS)
این مدل، برای یکپارچهسازی حجمهای کاری و برنامههای کاربردی ناهمگون که ممکن است به طور ذاتی با یکدیگر ارتباط برقرار نکنند، استفاده میشود.
پایگاه داده به عنوان سرویس (DBaaS)
این مدل، نوعی حجم کاری پایگاه داده میزبانیشده توسط ارائهدهنده است که به عنوان یک سرویس ارائه میشود.
میان افزار به عنوان سرویس (MWaaS)
MWaaS نوعی سرویس ابری است که به شما کمک میکند برنامههای مختلف را به هم متصل و دادهها را بین آنها منتقل کنید. به زبان ساده، MWaaS مانند پلی ارتباطی بین برنامههای شما عمل میکند.
مزایا و ویژگی های PaaS
مزایای PaaS چیست و چه چیزی آن را از سایر سرویس های مشابه متمایز میکند؟ برای آشنایی با این مزایا و ویژگیها ادامه مقاله را مطالعه کنید.
- سادگی و راحتی
ارائهدهنده پلتفرم به عنوان سرویس بخش عمدهای از زیرساخت و خدمات IT را فراهم میکند که کاربران میتوانند از طریق مرورگر وب در هر مکانی به آن دسترسی داشته باشند. این امر، مدیریت زیرساخت را برای کاربران ساده میکند.
- کاهش هزینههای سرمایهای
پرداخت به صورت اشتراکی یا به ازای استفاده، شرکتها را قادر میسازد تا هزینههای سرمایهای سنتی برای سختافزار و نرمافزار داخلی را حذف کنند. مسئولیت ارائه، مدیریت و بهروزرسانی ابزارهای کلیدی از تیم IT داخلی به ارائهدهنده PaaS منتقل میشود.
- توسعه سریع و کارآمد نرمافزار
بسیاری از محصولات پلتفرم به عنوان سرویس برای توسعه نرمافزار طراحی شدهاند. این پلتفرمها زیرساختهای محاسباتی و ذخیرهسازی، ویرایش متن، مدیریت نسخه، کامپایل و خدمات تست را ارائه میدهند که به توسعهدهندگان کمک میکند تا نرمافزار جدید را به سرعت و کارآمدی ایجاد کنند.
- همکاری آسان تیمهای توسعه
PaaS امکان همکاری و کار مشترک را برای تیمهای توسعه، بدون توجه به موقعیت فیزیکی آنها، فراهم میکند.
معایب و چالش های PaaS
ممکن است از خود بپرسید که معایب و چالش های PaaS چیست؟ برای یافتن پاسخ به این سوال، در ادامه اطلاعاتی کامل ارائه شده است.
- نگرانیهای مربوط به در دسترس بودن و پایداری سرویس
اگر ارائهدهنده با قطعی سرویس یا اختلال در زیرساخت مواجه شود، میتواند به طور منفی بر مشتریان تأثیر بگذارد و منجر به وقفههای پرهزینه در بهرهوری شود.
- وابستگی به ارائهدهنده
کاربران نمیتوانند به راحتی بسیاری از خدمات و دادهها را از یک پلتفرم به عنوان سرویس به پلتفرم رقیب دیگر منتقل کنند. این امر، کاربران را در معرض خطر وابستگی به یک ارائهدهنده خاص قرار میدهد.
- تغییرات داخلی محصول PaaS
اگر ارائهدهنده PaaS پشتیبانی از یک زبان برنامهنویسی خاص را متوقف کند، مجموعهای متفاوت از ابزارهای توسعه را ارائه دهد یا حتی برخی یا تمام اجزای پلتفرم را متوقف کند، تأثیر آن بر کاربران میتواند دشوار و مخرب باشد.
- محدودیت کنترل
به دلیل اینکه پلتفرم به عنوان سرویس زیر ساخت های زیرین را برای کاربران پنهان میکند، کاربران کنترل کمتری بر روی زیرساختها و تنظیمات دارند.
برای اینکه بهتر درک کنید که مزایا و معایب PaaS چیست، به جدول زیر نگاهی بیندازید.
مزایا | توضیحات | معایب | توضیحات |
سادگی و راحتی | مدیریت آسان زیرساخت از طریق مرورگر | در دسترس نبودن | قطعی سرویس، اختلال در بهرهوری |
کاهش هزینهها | انتقال مسئولیت و هزینهها به ارائهدهنده | وابستگی به ارائهدهنده | دشواری انتقال داده و خدمات |
توسعه سریع | ابزارها و زیرساختهای آماده برای توسعه | تغییرات داخلی | توقف پشتیبانی، تغییر ابزارها |
همکاری تیم | امکان کار مشترک بدون محدودیت مکانی | محدودیت کنترل | کنترل کمتر بر زیرساخت |
تفاوت PaaS با سایر سرویس های مشابه
در دنیای رایانش ابری، درک تفاوت بین IaaS، PaaS، SaaS و CaaS برای انتخاب بهترین مدل برای نیازهای سازمان شما ضروری است. هر کدام از این مدلها سطح متفاوتی از کنترل و مسئولیت را ارائه میدهند.
تفاوت IaaS با PaaS چیست؟
IaaS زیرساختهای محاسباتی، ذخیرهسازی و شبکه را به صورت سرویس ارائه میدهد. شما کنترل کامل بر سیستمعامل، میانافزار و برنامههای کاربردی خود دارید. در مقابل، پلتفرم به عنوان سرویس علاوه بر زیرساخت، ابزارها و محیطهای توسعه را نیز فراهم میکند.
تفاوت SaaS با PaaS چیست؟
SaaS نوعی برنامه کاربردی کامل را به صورت سرویس ارائه میدهد. شما نیازی به مدیریت زیرساخت یا پلتفرم ندارید و فقط از برنامه کاربردی استفاده میکنید. در مقابل، PaaS ابزارها و محیطهای توسعه را برای ایجاد برنامههای کاربردی سفارشی فراهم میکند. SaaS مانند استفاده از یک نرمافزار آماده است و پلتفرم به عنوان سرویس مانند داشتن ابزارهای لازم برای ساخت نرمافزار خودتان.
تفاوت CaaS با PaaS چیست؟
CaaS سرویسهای مدیریت کانتینر را ارائه میدهد. شما میتوانید برنامههای کاربردی خود را در کانتینر مستقر کنید و ارائهدهنده، مدیریت زیرساخت و پلتفرم کانتینر را برعهده دارد. در مقابل، PaaS علاوه بر مدیریت کانتینر، ابزارها و محیطهای توسعه را نیز فراهم میکند.
برای آنکه بهتر درک کنید که تفاوت IaaS،SaaS و CaaS با PaaS چیست، به جدول زیر نگاهی بیاندازید.
سرویس | مدیریت زیرساخت | مدیریت پلتفرم | مدیریت برنامه | مثال |
IaaS | ارائهدهنده | کاربر | کاربر | Compute Engine |
CaaS | ارائهدهنده | ارائهدهنده | کاربر | Google Kubernetes Engine (GKE) |
PaaS | ارائهدهنده | ارائهدهنده | کاربر | App Engine, Cloud Run |
SaaS | ارائهدهنده | ارائهدهنده | ارائهدهنده | Google Workspace |
معماری PaaS
معماری پلتفرم به عنوان سرویس (PaaS) از اجزای مختلفی تشکیل شده است که با همکاری یکدیگر، محیطی کامل برای توسعه و استقرار برنامههای کاربردی فراهم میکنند. درک این اجزا برای بهرهبرداری کامل از مزایای پلتفرم به عنوان سرویس ضروری است.
اجزای کلیدی پلتفرم به عنوان سرویس
- زیرساخت (Infrastructure)
PaaS به طور خودکار شامل خدمات IaaS ارائهدهنده ابری میشود. این شامل نیازهای محاسباتی، ذخیرهسازی و شبکه یک برنامه کاربردی است.
- میزبانی (Hosting)
یک محیط میزبانی برای برنامههای کاربردی فراهم میشود که نیازهای مدیریت سرورها، شبکه و ذخیرهسازی را انتزاع میکند.
- ابزارهای توسعه (Development tools)
ابزارها و کتابخانههای توسعه به تیمهای توسعه کمک میکنند تا برنامههای کاربردی را ایجاد، آزمایش و راهاندازی کنند.
- میانافزار (Middleware)
میانافزار لایه نرمافزاری است که بین سیستمعامل و برنامههای کاربردی مستقر در محیط پلتفرم به عنوان سرویس اجرا میشود.
- سیستمعاملها (OS)
سیستمعاملها زیرساختهای زیربنایی را مدیریت و در عین حال محیطی پایدار، امن و کارآمد برای توسعه، استقرار و اجرای برنامههای کاربردی را تضمین میکنند.
- محیط زمان اجرا (Runtime environment)
محیط زمان اجرا تسهیلات مشترکی را در بالای سیستمعامل برای اجرای روان برنامههای کاربردی ساختهشده با زبانهای برنامهنویسی خاص فراهم میکند.
- سیستمهای مدیریت پایگاه داده (Database management systems)
سیستمهای مدیریت پایگاه داده عملیات خواندن و نوشتن بین پایگاههای داده و سیستمهای درخواستکننده اطلاعات و همچنین نگهداری، مقیاسبندی و پشتیبانگیری از پایگاه داده را نظارت میکنند.
- امنیت (Security)
امنیت در سطح پلتفرم به تیمهای توسعه اجازه میدهد تا به جای پروتکلهای امنیتی که توسط ارائهدهنده PaaS مدیریت میشوند، بر برنامههای کاربردی خود تمرکز کنند.
- رابطهای برنامهنویسی کاربردی (APIs)
API به برنامههای کاربردی کمک میکنند تا در محیط توسعه، در سیستمهای مدیریت پایگاه داده، پلتفرم و فراتر از آن با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.
- ابزارهای نظارت بر برنامه و هوش تجاری (BI)
ابزارهای نظارت بر برنامه، معیارهای عملکرد برنامه را ارائه میکنند، در حالی که ابزارهای BI تجزیه و تحلیل دادهها، مصورسازی و گزارشدهی را فعال کرده که از تصمیمگیری مبتنی بر داده پشتیبانی میکنند.
راهکار ابرآراز برای استفاده از سرویس PaaS
با سرورهای ابری ابرآراز، قدرت انعطافپذیری، مقیاسپذیری و اطمینان را برای زیرساخت کسبوکار خود تجربه کنید. چه به دنبال میزبانی وبسایت، توسعه و آزمایش محیطها، میزبانی برنامههای کاربردی یا پشتیبانگیری و ذخیرهسازی دادهها باشید، ابرآراز با ارائه منابع مقیاسپذیر، دسترسی بالا و قیمتگذاری مقرون به صرفه، شما را در مسیر موفقیت همراهی میکند. همین حالا در ابرآراز ثبتنام کنید و با تست رایگان، طعم یک تجربه شگفتانگیز ابری را بچشید.
خرید سرور ابری
جمعبندی: PaaS چیست؟
امروزه PaaS با ارائه محیطی یکپارچه و کارآمد برای توسعه و استقرار برنامههای کاربردی، به گزینهای ایدهآل برای سازمانها تبدیل شده است. این سرویس با حذف پیچیدگیهای مدیریت زیرساخت، به تیمهای توسعه امکان میدهد تا بر نوآوری و خلق ارزش تمرکز کنند. با انتخاب پلتفرم به عنوان سرویس مناسب، میتوانید سرعت توسعه را افزایش داده، هزینهها را کاهش داده و به سرعت به نیازهای بازار پاسخ دهید. مهمترین مزایای PaaS بهصورت موارد زیر هستند:
- سرعت و سهولت توسعه
- کاهش هزینهها
- مقیاسپذیری
- تمرکز بر نوآوری
سوالات متداول
- تفاوت IaaS با PaaS چیست؟
پلتفرم به عنوان سرویس علاوهبر زیرساخت، ابزارهای توسعه را نیز فراهم میکند، در حالی که IaaS فقط زیرساخت ابری را ارائه میدهد.
- آیا استفاده از PaaS امن است؟
ارائهدهندگان PaaS اقدامات امنیتی جامعی را برای حفاظت از دادهها و برنامههای کاربردی انجام میدهند.
- چه زمانی باید از پلتفرم به عنوان سرویس استفاده کنیم؟
زمانی که میخواهید سرعت توسعه را افزایش دهید، هزینهها را کاهش و بر نوآوری تمرکز کنید.
مقالهای بسیار جامع و آموزشی درباره PaaS منتشر شده است. برای افرادی که در حوزه رایانش ابری فعالیت میکنند، مسائل مربوط به معماری PaaS چیست و چگونه اجرا میشود؟
مقاله مفیدی بود. درباره PaaS ایرانی هم توضیحاتی دارید که به تصمیمگیری جهت انتخاب بهترین ارائهدهنده کمک کند؟
مفاهیم پایه PaaS چیست و چطور میتوانیم از آن در پروژههای کوچک استفاده کنیم تا هزینههای زیرساختی را کاهش دهیم؟ برای توسعهدهندگان کوچک کدام ویژگیها محبوبتر هستند؟
اطلاعات کاربردی درباره PaaS دارید. آیا توضیحاتی هم درباره چگونگی تطبیق آن با تکنولوژیهای نوظهور مانند IoT داده شده است؟
تشکر از ارائه مطلب خوب شما. آیا میتوانید نحوه استفاده از PaaS برای مدیریت بهتر فرآیندهای تجاری را شرح دهید و تفاوتهای آن با سنتی چیست؟