CentOs چیست ؟ هر آنچه باید در مورد این توزیع لینوکس بدانید
مطمئنا تا به حال با واژهی CentOs (سنت او اس) روبهرو شدهاید و تلاش کردهاید تا به روشنی درک کنید که این توزیع لینوکس چه مفهوم و کاربردی دارد؟ در این مقاله ما قصد داریم تا ضمن پاسخ به این سوال که توزیع لینوکس CentOs چیست شما را با نحوهی کار آن نیز آشنا کنیم؛ با ما همراه باشید.
لینوکس چیست؟
پیش از اینکه به سرغ موضوع اصلی مقاله برویم و به این سوال پاسخ دهیم که CentOs چیست و چه کاربردی دارد، لازم میدانیم شما را با مفهوم لینوکس آشنا کنیم. در دنیای مدرن امروزی، کمتر کسی وجود دارد که با انواع سیستم عامل مانند ویندوز، dos، مکینتاش و… کار نکرده باشد.
لینوکس نیز یکی از جمله سیستم عامل هاست که کاربران و طرفداران بیشماری دارد. حال سوالی که وجود دارد این است که لینوکس چیست ؟ لینوکس (Linux) به خانوادهای از سیستم عامل های متن باز و رایگان مبتنی بر کِرنل لینوکس گفته میشود. کرنل لینوکس یک هسته سیستم عامل است که نخستین بار در تاریخ 17 سپتامبر 1991 از سوی «لینوس تروالدز» (Linus Torvalds) انتشار یافته است.
در معرفی سیستم عامل لینوکس می توان گفت سیستم عامل لینوکس از قدرتمندترین سیستم عاملهای موجود در بازار است که بصورت متن باز ارائه می گردد. همچنین در بین مهندسان نرمافزار از محبوبیت ویژهای برخوردار است. مطمئنا لینوکس نیز مانند بسیاری دیگر از سیستم عامل ها، دارای مزایا و معایب متعددی است. پیشنهاد ميکنیم که اگر میخواهید اطلاعات بیشتری در مورد لینوکس و مزایا و معایب استفاده از آن بدانید، به مقالهی لینوکس چیست مراجعه کرده و از مطالبی که در آن بدانها اشاره کردهایم، استفاده کنید.
منظور از توزیع لینوکس چیست؟
همانطور که گفتیم لینوکس یک سیستم عامل متن باز است که توزیعهای متنوعی دارد. این ویژگی به توسعهدهندگان اجازه میدهد تا بتوانند روی بخشهای مختلف این سیستم عامل کار کرده و آن را گسترش دهند. به بیانی سادهتر، توزیع لینوکس ، سیستم عامل ساخته شده از نرم افزارهای مبتنی بر هسته لینوکس است که کاربران مختلف میتوانند از منابع متعدد به دریافت توزیع لینوکس موردنظر خود اقدام کنند.
سیستم عامل CentOs چیست ؟
سیستم عامل CentOS یکی از محبوبترین توزیعهای تجاری مبتنی بر هسته لینوکس است که بر اساس کد منبع RHEL پایهریزی شده است. توزیع لینوکس که مخففی از عبارت Community Enterprise Operating System است که به عنوان یک پلتفرم پایدار، قابل پیش بینی و مدیریت شناخته میشود که از نظر عملکرد با Red Hat Enterprise Linux (RHEL) سازگار است. این سیستم عامل به کاربران خود امکان می دهد که از ثبات و قابلیت اطمینان RHEL بهرهمند شده و بتوانند از کد منبع RHEL برای تولید محصولاتی استفاده کنند که با RHEL قابل مقایسه باشد.
یکی از مهمترین مزایای CentOs ، قابلیت دانلود و نصب رایگان آن است که آن را به بهترین جایگزین Red Hat Enterprise Linux تبدیل کرده است. یکی از نقاط قوت این سیستم عامل، امکان کشف آسیبپذیریها و نقاط ضعف برنامههاست که به مرور زمان در زمینههای امنیتی بروزرسانی میشود.
مزایای استفاده از سیستم عامل CentOs چیست ؟
این سیستم عامل از مزایای متعددی برخوردار است که ما در ادامه قد داریم تا شما را با مهمترین این مزایا آشنا کنیم؛ با ما همراه باشید.
- امنیت قوی
- قابلیت اطمینان
- دارای عملکردی سریع
- چرخه نگهداری و تعمیر طولانی مدت
- منبع باز (open source) و رایگان بودن
- قابلیت استفاده از ویژگیهای RHEL تجاری بدون نیاز به پرداخت هزینه
- بهرهمندی از فناوری مجازی سازی و هایپروایزر مانند Xen، oVirt و Docker
- پشتیبانی عالی جامعه و رفع اشکلات به طور مستقیم از طریق centos.org
- برخورداری از Git و نرمافزارهای سرور منبع باز مانند MySQL، CUPS، Apache Web.
آشنایی با تفاوت RHEL و CentOS
همانطور که پیشتر نیز عنوان کردیم CentOS یک توزیع تجاری لینوکس و مبتنی بر کد منبع RHEL است. همانطور که میدانید Red Hat تمامی محصولات خود را با استفاده از نرمافزارهای منبع باز میسازد. همین موضوع باعث میشود تا کاربران به عمومی سازی کد منبع خود اقدام کنند. همین موضوع سبب میشود تا CentOS و RHEL عملکردی شبیه به هم داشته باشند اما در نهایت تفاوتهای اساسی با یکدیگر دارند.
لازم به ذکر است که سیستم عامل CentOS فاقد گواهینامههای Red Hat است. دلیل این امر این است که این برنامه تنها براساس کد منبع منتشر شده است. به طور کلی، پروژه CentOS از پکیجهای منبع عمومی در دسترس Red Hat برای تولید پکیجهای باینری استفاده میکند تا در نهایت هر کسی بتواند به صورت رایگان از آنها استفاده کند.
اگر به عنوان کاربری فعالیت دارید که نمیخواهید هزینههای بالای RHEL را پرداخت کنید، CentOS بهترین انتخاب شما خواهد بود.
مهمترین ویژگیهای CentOs چیست ؟
در ادامه برای اینکه راحتتر تصمیم بگیرید که آیا استفاده از توزیع CentOs برای شما مناسب است یا خیر، برخی از مهمترین ویژگیهای این سیستم عامل را مورد بررسی قرار دادهایم. آشنایی با این موارد شما را در این انتخاب کمک میکند.
بروزرسانی و پشتیبانی منظم
این سیستم عامل بهترین انتخاب برای کسانی است که به دنبال ثبات و پشتیبانی از پلتفرم خود در تولید و توسعه برنامه هستند. دلیل این امر را میتوان در بروزرساین مداوم و منظم نسخههای CentOS دانست که تمامی آنها به مدت 10 سال پشتیبانی میشوند.
عملکرد قوی و دسترسی زیاد
از جمله دلایلی که سبب میشود تا CentOS برای انجام عملیات مجازی سازی دسترسی بالا و عملکرد فوق العادهای داشته باشد، استفاده از ماشین مجازی مبتنی بر هسته است.
منظور از امنیت بالا در CentOs چیست ؟
امنیت یکی از مهمترین مسائل برای کاربران است. عموما تمامی توزیعهای لینوکس توانستهاند نیزا و انتظار کاربران از امنیت را برآورده کنند. سیستم عامل CentOS یکی از بهترین این توزیعهاست. یکی از مهمترین دلایل امنیت بالای CentOS هسته SELinux (لینوکس تقویتشده امنیتی) آن است که به محافظت از دسترسی غیرمجاز و بررسی منابع سیستم شخصی میپردازد. همچنین وجود تیم امنیتی در Red Hat، نقش مهمی را در شناسایی تهدیدها، آسیبپذیریها و تضمین سطح بالایی از امنیت دارد.
رایگان بودن
CentOS یک توزیع رایگان است که به دلیل مدل توسعه مبتنی بر جامعه، از کاربران و علاقه مندان در جهت همکاری برای افزایش عملکرد در توزیع های لینوکس دعوت می شود و کاربران امکان مشارکت در این زمینه برایشان مهیا می شود؛ همچنین برای دانلود نرم افزار های خود؛ CentOS گزینه های متنوعی از جمله Minimal ISO، Amazon Web Services، torrent، DVD ISO و غیره را برای دانلود در اختیار شما می گذارد که از طیف گسترده ای امکان بهره مندی را دارید.
منظور از انعطاف پذیری در CentOs چیست ؟
در سیستم عامل CentOS خمیره این سیستم عامل در دست شما است تا آن را به هر شکلی که می خواهید در بیارید؛ به راحتی قادر به افزودن ویژگی های دلخواه، اعمال تغییرات و همچنین مدیریت پکیج ها خواهید بود و می توانید سیستم عامل خود را برای هر نرم افزار و عملکردی پیکربندی کنید؛ از این لحاظ این سیستم عامل دست کاربران را در کارایی و استفاده از آن باز گذاشته است.همچنین این توزیع به دلیل سازگاری با طیف متنوعی از برنامه ها؛ می تواند به عنوان سرور ایمیل، سرور برنامه، سرور پایگاه داده، وب سرور مانند nginx وapache و سرور پروکسی FTP اجرا شود.
نکته: اگر تا به حال اسم nginx را نشنیده اید و یا در مورد آن اطلاعی ندارید می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله NGINX چیست؟ بررسی کامل وب سرور NGINX مطالعه نمایید و همچنین برای نصب این وب سرور می توانید از مقاله آموزش نصب Nginx در 3 توزیع لینوکس کمک بگیرید.
پشتیبانی از طریق جامعه در حال رشد
جامعه CentOS که متشکل از تیم ها و اعضای جوامع مختلف در گروه های متفاوت هستند؛ متعهد شده اند که تا در صدد رشد و پیشرفت این توزیع بکوشند. این جامعه که در گذر زمان شکل گرفته است با توسعه گروه های ویژه(SIG ها) به تقویت و بهینه سازی جنبه های عملکردی خاص مانند مجازیسازی، زیر ساخت ها وتجربه کاربر توجه زیادی دارند.
توسعه این پروژه با ایجاد هیئت مدیره پیش می رود که تعیین می کنند کدام گروه ویژه تحت حمایت خود شروع به فعالیت نمایند؛ سپس جامعه نیز برای کمک به کاربران با تجربه و مبتدیان خدمت می کند. در نتیجه، آنها لیست های پستی مختلفی را برای کمک به کاربران در دریافت مشاوره مستقیم از سایر اعضای جامعه، به زبان های مختلف ارائه می دهند که وجود حمایت گر این جامعه در حال رشد برای بسیاری از کاربران یک مزیت غیر قابل وصف به شمار می رود تا در صورت نیاز و بروز مشکلی با مراجعه به انجمن های مربوطه به راحتی آن را برطرف سازند.
نکته: SIG ها و یا گروه های ویژه؛ تیمهای کاری کوچکی هستند که در آن اعضای خاصی از جامعه CentOS به منظور افزایش آگاهی، افزایش توزیع لینوکس و بهینهسازی جنبههای عملکردی (مانند زیرساخت یا اسناد) روی موضوعات خاصی تمرکز میکنند. چند نمونه از SIGهای فعال ArtWork، Core و Virtualization هستند.
امکان پشتیبانی از کنترل پنلهای مدیریتی CentOs چیست
سیستم عامل CentOS با پشتیبانی از مجموعه کنترل پنل های مدیریتی از جمله؛ cPanel، InterWorx، WebMin، DirectAdmin، Spacewalk، CWP، Plesk، ISPConfig، Virtualmin، Vesta CP فرآیند مدیریت را بر روی سرور شما آسان تر می نماید؛ شما با کمک این کنترل پنل های مدیریتی می توانید تنها با چند کلیک بدون دغدغه دشوار ترین کارها را در این محیط انجام دهید و به سادگی تنظیمات مرتبط با ایمیل، وب سایت ها، دسترسی FTP و سایر کارایی ها را اعمال کنید؛ از دیگر ویژگی های کنترل پنل های ذکر شده؛پشتیبان گیری، تنظیمات DNS، تنظیمات شبکه، پایگاههای داده و قابلیت های امنیتی اضافی مانند فایروال CSF، نصب نرم افزار (نظیر وردپرس، دروپال، جوملا) ، محافظت از حملات brute force و اسکن ویروس و غیره را می توان نام برد.
توجه: مطالعه مقالات آموزشی آسام سرور از جمله؛ سی پنل چیست؟ انواع و کاربرد های Cpanel، آشنایی با کنترل پنل دایرکت ادمین، پلسک چیست می تواند شما را با این کنترل پنل های بیشتر آشنا سازد.
وجود دستور العملهای کاربردی از پیش تهیه شده
تهیه و انتشار کتابخانه از اسناد برای کمک به مبتدیان و آموزش نصب گام به گام در انواع معماری های این توزیع و وجود یادداشت هایی برای تغییرات عمده از ویژگی های جالب این توزیع است.
پرکاربردترین دستورات سیستم عامل CentOS چیست ؟
حال که به طور کامل با سیستم عامل CentOS آشنا شدید، زمان آن است که دریابیم که مهمترین دستوراتی که به شما کمک میکنند تا بتوانید به بهترین شکل از آن استفاده کنید، کدامند.
- mv: انتقال فایل از یک منبع یا دایرکتوری به هر مکان دیگر \ تغییر نام فایل
- rmdir: حذف دایرکتوری همراه با محتوای موجود در آن
- touch: ساخت یک فایل خالی (این دستور با عنوان دستور make file نیز شناخته میشود.)
- clear: پاک کردن صفحه ترمینال CentOS
- ls: فهرست کردن محتوای دایرکتوری مشخص شده
- sudo yum install <package name>: نصب یک پکیج خاص
- sudo yum update: بروزرسانی تمامی پکیجهای نصب شده
- locate: یافتن فایل موردنظر در فضای ذخیره سازی سیستم
- rm: حذف فایلهای مختلف
- mkdir: ایجاد زیرشاخهها و دایرکتوریهای جدید
- cd: تغییر دایرکتوریها و انتقال پوشههای مختلف از دایرکتوری فعلی
- man: به منظور چاپ کتابچههای راهنما مروبط به دستورات مختلف
نتیجه گیری
همانطور که به تفصیل در قسمتهای بالایی اشاره کردیم، CentOS ( سنت او اس ) یک پلتفرم محاسباتی رایگان و منبع باز است که تمامی افراد میتوانند از آن استفاده کنند. لازم به ذکر است که نسخهها لینوکس CentOS از کد منبع باز عمومی که توسط Red Hat، Inc برای Red Hat Enterprise Linux ارائه شده است، ارائه میشود. برای استفاده از این کد منبع، باید وارد سایت CentOS Git شوید.