DeFi چیست ؟ آشنایی با دنیای فایننس غیرمتمرکز ( دیفای )

‌تا به حال به این فکر کرده‌اید که با حذف کامل بانک‌ها، واسطه‌ها و سازمان‌های متمرکز از دنیای مالی چه اتفاقی رخ می‌دهد؟ دیفای (DeFi) دقیقا برای دستیابی به این هدف، تلاش می‌کند. در این مقاله قصد داریم تا به طور کامل در مورد اینکه DeFi چیست توضیح داده و کاربردها و مزایای آن را با هم بررسی کنیم. با ما همراه باشید.

DeFi چیست ؟

Decentralized Finance یا DeFi ‌که در زبان فارسی با نام امور مالی غیرمتمرکز نیز شناخته می‌شود، مجموعه‌ای از برنامه‌ها را در بر می‌گیرد که می‌توانند امور مالی متعددی را به شکل غیرمتمرکز و بدون نیاز به واسطه انجام دهند. به عبارتی آسان‌تر دیفای را نمی‌توان تنها یک پروژه در نظر گرفت، بلکه این برنامه مجموعه‌ای از صدها پروژه مختلف است که تمام آن‌ها به دنبال آن هستند تا خدمات مالی را به صورت غیرمتمرکز عرضه کنند.

سال‌های سال است که دنیای مالی به دست بانک‌ها و سازمان‌های متمرکز افتاده است. شما نمی‌توانید هیچ فعالیت مالی را بدون مراجعه به این مراکز انجام دهید. برای مثال تصور کنید قصد دارید وام بگیرید، خرید و فروش کنید و هر معاملات دیگری؛ در نهایت شما باید به این مراکر مراجعه و از آن‌ها درخواست کمک کنید.

شما با این فرض به این مراکز مراجعه می‌کنید که پاک هستند و کمتر امکان دارد دچار مشکل شوند. اما تاریخ و اتفاقات گوناگون به ما نشان داده‌اند که امکان وجود فساد در این مراکز نیز وجود دارد؛ حتی در برخی موارد بیش از هر جای دیگری. حال در مقابل و برای جلوگیری از سلطه در بازار، DeFi ‌یا دیفای به وجود آمده است تا با استفاده از بلاک‌چین و مفهوم عدم تمرکز، این نیاز بیش‌ازحد به مراکز متمرکز از میان برداشته شود.

مزایای اصلی دیفای چیست؟

• دنیای سنتی مالی، به نهادهای گوناگونی مانند بانک و دادگاه وابسته است. در مقابل اما برنامه‌های دیفای به هیچ واسطه‌ای در این میان نیاز ندارند؛ زیرا این کدهای برنامه‌نویسی هستند که چگونگی انجام معاملات را از صفر تا صد تعیین می‌کنند. همچنین، کاربران به دارایی‌های خود تسلط و کنترل کامل دارند.
• در دنیای دیفای هیچ‌کس نمی‌تواند پول شما را مصادره کند، بر امور مالیتان نظارت داشته باشد و یا حتی شما را از معامله با دیگر افراد منع کند. شفافیت در کنار تمام این موارد و هزاران مورد دیگر، فساد و سرقت را در DeFi به حداقل می‌رساند.
• در کنار تمام این موراد، دیفای به شکل قابل توجهی هزینه‌ها را کاهش داده و یک سیستم مالی آسیب‌ناپذیر را ایجاد می‌کند. درست است که حذف بانک‌ها و واسطه‌ها به راحتی امکان‌پذیر نیست اما DeFi در ابتدای راهی ایستاده است که انتهای آن حذف کامل دنیای مالی متمرکز است.
• DeFi امکان تغییر اطلاعات، سانسور و یا از کار افتادن سیستم‌ها را به حداقل می‌رساند. تمامی این امتیازات با استفاده از بلاک چین به راحتی قابل انجام است. به عبارتی داده روی بلاک چین ذخیره شده و بین تمام افرادی که به شبکه متصل هستند، پخش می‌شود.
• از دیگر مزایای گسترش دیفای ، دسترسی آسان تمامی افراد بدون توجه به موقعیت جغرافیایی آن‌هاست. این موضوع برای کسانی که در حال حاضر نمی‌توانند به راحتی از سیستم مالی حاکم استفاده کنند، بسیار حائز اهمیت است.

کاربردهای DeFi چیست ؟

حال که با هم بررسی کردیم DeFi چیست و گسترش آن چه مزایایی را برای ما به همراه دارد، زمان آن است که کاربردهای آن را نیز مورد بررسی قرار دهیم؛ با ما همراه باشید. اگرچه اغلب بخش‌های مالی می‌توانند از این تکنولوژی بهره‌مند شوند، اما در دنیای امروز، فعالیت‌های دیفای در سه بخش کلی تقسیم می‌شوند:

دریافت وام و وام‌دهی

پروتکل‌های وام‌دهی غیرمتمرکز یکی از محبوب‌ترین برنامه‌های کاربردی دیفای هستند. در این تکنولوژی، پروسه دریافت وام بسیار آسان‌تر و عادلانه‌تر از سیستم‌های اعتباری سنتی است. از جمله مهم‌ترین مزیت‌های آن می‌توان به پرداخت فوری، امکان وثیقه‌گذاری با دارایی‌های دیجیتال و نیاز نداشتن به چک‌های اعتباری اشاره کرد.

چگونه می‌توان در دنیا یدفای وام دریافت کرد؟ در این سیستم، تأمین‌کنندگان نقدینگی، دارایی‌های خود را در پلتفرم قرار داده و سود دریافت می‌کنند و در مقابل نیز دیگر افراد از این نقدینگی وام می‌گیرند.

پلتفرم‌های وام دهی دیفای

همانطور که پیش از این نیز عنوان کردیم، تمامی خدمات دیفای، برروی بلاک چین‌های عمومی عرضه می‌شوند. در نتیجه نیاز به اعتماد به حداقل رسیده و شفافیت در سطح بالایی به وجود می‌آید. به طور کلی، یکی از مهم‌ترین مزایای سیستم‌های وام‌دهی غیرمتمرکز، کاهش ریسک طرفین قرارداد است. این موضوع نیز سبب می‌شود تا تمامی فعالیت‌ها ارزان‌تر و سریع‌تر انجام شده و تعداد افراد بیشتری تمایل داشته باشند از آن استفاده کنند.

برنامه دیفای کجا اجرا می‌شود؟

دیفای یا امور مالی غیرمتمرکز بر روی قراردادهای هوشمند اجرایی می‌شوند. بنابراین هر بلاک چینی که میزبان قراردادهای هوشمند باشد، می‌تواند از برنامه‌های DeFi نیز پشتیبانی کند. همانطور که می‌دانید قراردادهای معمولی برای مشخص کردن رابطه افراد قرارداد، از موارد قانونی استفاده می‌کند. در مقال اما یک قرارداد هوشمند از کدهای کامپیوتری بهره می‌برد.

در حال حاضر بزرگ‌ترین پلتفرمی که پروژه‌های دیفای می‌توانند روی آن کار کنند، اتریوم است. براساس آخرین تحقیقات، بلاک چین اتریوم میزبان بیش از ۷۰٪ کل اکوسیستم دیفای است.

البته بلاک‌چین‌های دیگری نیز وجود دارند که از برنامه‌های حوزه امور مالی غیرمتمرکز میزبانی می‌کنند. برخی از آن‌ها عبارتند از:

• ایاس
• تزوس
• ترون
• کاردانو
• نئو
• الگورند
• و…

مهم‌ترین چالش‌های DeFi چیست ؟

درست است که هدف پشت پروژه دیفای بسیار ارزشمند است اما نیازمند فعالیت و زمان زیادی است که بتواند به طور کامل به دنیا معرفی شود. با این تفاصیل چندان دور از ذهن نیست که این برنامه در کنار تمام مزایایی که دارد، با چالش‌هایی نیز مواجه است برخی از مهم‌ترین این چالش‌ها عبارتند از:

• سرعت

در حال حاضر، بلاک چین‌ها بسیار کندتر از رقبای متمرکز خود در حال فعالیت و گسترش هستند؛ در نتیجه مدت زمانی بیشتری نیز طول می‌کشد تا به هدف نهایی خود نیز برسند. برای مثال اتریوم را در نظر بگیرید؛ این ارز که تا به امروز، مهم‌ترین پروژه دیفای است، تنها می‌تواند 14 تراکنش در ثانیه را پردازش کند. البته توسعه‌دهندگان این برنامه، اعلام کرده‌اند که این مشکل به زودی برطرف می‌شود.

• احتمال خطا از سمت کاربر‌

یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های کاربران دیفای این است که مسئولیت تمامی فعالیت‌ها و معاملات بر عهده خودشان است. برای مقال اگر شما رمز عبور حساب بانکی خود را فراموش کنید، می‌توانید به راحتی و با مراجعه به یکی از شعب بانک موردنظر، اطلاعات خود را بازیابی کنید. اما بلاک چین هایی مانند اتریوم، هویت شما با استفاده از یک رشته متنی از حروف و اعداد به نام «کلید خصوصی» (Private Key) تعیین می‌شود. در نهایت، اگر این کلید گم شود، برای همیشه دسترسی به موجودی آن حساب بانکی برای همیشه از دست خواهد رفت.

علاوه‌بر آن، تمامی تراکنش‌های صورت گرفته در این بستر، برگشت‌ناپذیر هستند. یعنی اگر شما مبلغی را اشتباها با کیف پول دیگری واریز کنید، هیچگاه نمی‌توانید دوباره آن مبلغ را بازگردانید.

• تجربه کاربری بد

اگر کاربری باشید که به تازگی فعالیت خود را در دنیای ارزهای دیجتال آغاز کردید، ممکن است فعالیت در حوزه دیفای کمی برایتان مشکل باشد. در نتیجه بسیاری از کاربرانی که می‌خواهند در این فضا فعالیت داشته باشند، به دلیل سخت بودن محیط کاربری از آن خارج می‌شوند.

• قراردادهای هوشمند بسیار آسان و سریع بوده و ریسک کمتری برای شما به همراه دارد. با اینحال هنوز هم با چالش‌های حقوقی متعددی مواجه‌اند. برای مثال، تا به حال مراجع قانونی حتی یک قرارداد هوشمند خانه را به رسمیت نشناخته‌اند.
• از طرفی دیگر از آنجایی که قراردادهای هوشمند را نمی‌توان متوقف کرد، وجود کوچک‌ترین باگ یا کدی می‌تواند باعث ایجاد مشکلات متعدد شود.

سخن پایانی

همانطور که توضیح دادیم امور مالی غیرمتمرکز حوزه‌ای گسترده است که با حذف واسطه‌ها از فعالیت‌های مالیاتی به دنبال آن است که به بهترین شکل به کاربران خدمات عرضه کند. مهم‌ترین ویژگی مثبت این برنامه این است که ما را در یک سیستم مالی آزادتر و سالم‌تر قرار می‌دهد؛ سیستمی که برای تمامی افراد جهان بدون توجه به موقعیت جغرافیایشان در دسترس بوده و مواردی مانند فساد، سانسور و تبعیض را به راحتی کنار می‌زند.

برنامه‌های دیفای برروی بلاک چین هایی با میزبانی قراردادهای هوشمند قرار دارند. در حال حاضر، اتریم، یکی از بزرگ‌ترین و معروف‌ترین میزبان‌های دیفای است.

در این مقاله به شما توضیح دادیم که DeFi چیست و چه کاربردهایی دارد. اگر در مورد هر یک از موارد گفته شده با سوالی مواجه شدید و یا موضوعی بود که تمایل داشتید در مورد آن بهتر بدانید، در قسمت کامنت با ما به اشتراک بگذارید تا در سریع‌ترین زمان ممکن، پاسخگوی شما باشیم.

همچنین ما در لینکدین خود شما را با مهم‌ترین اخبار حوزه تکنولوژی و فناوری آشنا می‌کنیم. پیشنهاد می‌کنیم به جمع ما بپیوندید تا در جمع جدیدترین اخبار قرار بگیرید. ما را در لینکدین ابرآراز دنبال کنید.