آشنایی با بهترین روش های افزایش امنیت پایگاه داده

امنیت پایگاه داده چیست ؟ بهترین روش های افزایش امنیت پایگاه داده کدامند؟ براساس گزارشی که از سه ماه سوم سال 2020 منتشر شده است، تقریباً 36 میلیارد رکورد (record) در میان ماه‌های ژانویه تا سپتامبر 2020 به خطر افتاده است. این گزارش در کنار تمامی زنگ خطرهایی که برای افراد فعال در این حوزه به صدا درمی‌آورد، به یک نیاز مهم نیز اشاره دارد؛ امنیت پایگاه داده ها یا دیتابیس .

البته موضوعی که باید در نظر بگیرید این است که میان مفهوم امنیت در پایگاه داده و امنیت در سایت، تفاوت‌هایی وجود دارد. بهترین روش های افزایش امنیت پایگاه داده نیازمند مراحل امنیتی فیزیکی و حتی گاها راه‌حل‌های نرم‌افزاری است. مجرمان سایبری می‌توانند از طیف گسترده‌ای از بردارهای حمله برای نفوذ به سایت شما استفاده کنند؛ بنابراین محافظت از سایت خود در برابر آنها نیز مهم است.

دیتابیس چیست؟

بیشتر از اینکه به سراغ موضوع اصلی مقاله برویم و در این مورد صحبت کنیم که بهترین و موثرترین روش های امنیت پایگاه داده کدامند، لازم است که به درک درستی از دیتابیس (Database) و کارایی که دارد، برسید.

به طورکلی دیتابیس، پایگاه داده یا همان بانک اطلاعات، مجموعه‌ای از داده‌ها هستند که در جدول‌هایی با ساختار منظم دسته‌بندی می‌شوند. این جدول‌ها با یکدیگر در ارتباط هستند. البته هر کدام از آنها می‌توانند به طور مستقل از یکدیگر نیز عمل کنند. نکته‌ای که باید در نظر داشته باشید این است که Database تنها در دنیای IT مورد استفاده قرار نمی‌گیرد.

انسان‌های امروزی در طول یک شبانه‌روز بارها و بارها با بانک‌های اطلاعاتی مختلف سروکار دارند. دم دست‌ترین مثال برای پایگاه داده، لیست مخاطبین تلفن همراه گوشی است.

برخی از پرکاربردترین پایگاه اطلاعاتی که در طول روز ممکن است به دفعات با آنها روبه‌رو شده باشیم، عبارتند از:

• آرشیو فایل‌ها مانند آرشیو فیلم و موسیقی و…
• مجموعه اطلاعات دانش‌آموزان یک مدرسه یا دانشجویان یک دانشگاه
• ذخیره‌ی اطلاعات مشتری­‌های یک سازمان
• ذخیره‌ی گزارش‌های فروش یک شرکت

این تنها گوشه‌ای از تعاریفی بود که در شرح تعریف پایگاه داده می‌توانستیم در این مقاله به آنها اشاره کنیم. اگر می‌خواهید به‌طورکامل با تعریف دیتابیس (Database) آشنا شوید، فرصت مطالعه‌ی مقاله‌ی دیتابیس (Database) چیست را از دست ندهید.

روش های افزایش امنیت پایگاه داده

امیدواریم که به درستی با مفهوم و تعریف دیتابیس آشنا شده باشید. در ادامه می‌خواهیم شما را با روش های افزایش امنیت در دیتابیس به‌طورکامل و صددرصدی آشنا کنیم؛ با ما همراه باشید.

• رمزگذاری داده ها از روش های افزایش امنیت پایگاه داده

رمزگذاری داده‌ها می‌تواند هم در حالت استراحت و هم در حین انتقال انجام شود.

رمزگذاری ترانزیت: رمزگذاری ترانزیت را می‌توان با اجرای SSL (443) با استفاده از گواهی SSL انجام داد.

رمزگذاری در حالت استراحت: رمزگذاری فرآیند تبدیل داده‌ها به یک کد مخفی است که فقط افراد تعیین شده می‌توانند آن را بخوانند. این کار با استفاده از یک جفت کلید عمومی و خصوصی امکان پذیر است. بنابراین، قبل از ذخیره داده‌ها، آنها را با یک کلید عمومی رمزگذاری کنید تا تنها کاربر دارای کلید خصوصی مناسب بتواند آن را بخواند.

مزایای رمزنگاری داده‌ها

الف) رمزگذاری همیشه یکپارچگی داده‌ها را حفظ می‌کند.

ب) رمزگذاری از حریم خصوصی کاربر محافظت می‌کند؛ زیرا تمام اطلاعات شناسایی شخصی (PII) مانند شماره کارت اعتباری و رمز عبور پس از رمزگذاری در پایگاه داده ذخیره می‌شوند.

• اموزش امنیت پایگاه داده ؛ پوشش داده ها

هنگام نمایش داده‌ها به عموم یا کاربرانی که کسب‌وکار ندارند باید از پوشش داده استفاده شود. فرض کنید اطلاعات کارت کاربران را دارید؛ به جای اینکه هر بار اطلاعات کامل را به کاربران نشان دهید، باید فقط چهار رقم آخر را نشان دهید. پوشاندن داده‌ها باید قبل از نمایش داده‌ها در دامنه عمومی یا کاربران داخلی، روی هر قطعه از داده‌های حساس اعمال شود.

مزایای پوشش داده‌ها

الف) شما می‌توانید داده‌های حساس را در حالی که نیازی به آن ندارید، حفظ کنید.

ب) داده‌های سازمان را از نفوذ، از بین رفتن دسترسی (مانند حذف در حین آزمایش) یا تهدیدات داخلی حفظ می‌کند.

• مدیریت ورود به سیستم و نظارت بر ترافیک برای ایجاد امنیت چند سطحی پایگاه داده

مدیریت گزارش‌های هر برنامه یا پایگاه داده بسیار مهم است. مشاهده الگوهای گزارش می‌تواند اطلاعاتی مانند آنچه در ادامه عنوان می‌کنیم را در اختیار شما قرار دهد:

• مکان‌هایی که سرور از آنها بازدید می‌کند چیست؟
• کدام آدرس IP برای دسترسی به سرور ما استفاده می‌شود؟
• کدام کشور بیشترین ترافیک را روی سرور دارد؟

بر اساس الگوهای لاگ قدیمی، می‌توانیم قوانینی را در ابزارهای SIEM ایجاد کنیم. اگر اشتباهی تشخیص داده شد، باید اخطار داده شود. بنابراین می‌توانیم سیاست‌های شبکه را بر اساس قوانین خاصی برای نجات سرور از مهاجمان ایجاد و پیاده‌سازی کنیم. بنابراین نظارت دوره‌ای سرور سازمان ضروری است.

مزایای مدیریت ورود به سیستم و نظارت بر ترافیک

الف) مدیریت گزارش به کسب‌وکارها امکان می‌دهد که فعالیت‌های کاربران خود را پیگیری کنند.

ب) هدف این است که به عنوان یک علامت هشدار در هنگام وقوع تهدیدات عمل کند.

• استفاده از فایروال ها از مهم‌ترین روش های افزایش امنیت پایگاه داده

داده‌ها از اینترنت وارد شده و پیش از رسیدن به مودم از طریق فایروال فیلتر می‌شوند. در این مسیر، ترافیک ناشناخته مسدود می‌شود. اما اگر ترافیک مجاز شناخته شود، از مودم به یک شبکه محلی خصوصی امن و سایر دستگاه‌های متصل ارسال می‌شود. سازمان‌ها می‌توانند از فایروال برای افزایش امنیت پایگاه داده توزیع شده در برابر شبکه‌های خارجی استفاده کنند. در این جا دو فایروال مختلف وجود دارد:

فایروال شبکه

در قسمت لایه‌های ایمنی حمل‌و‌نقل این فایروال‌ها کار می‌کنند. به‌طور پیش‌فرض، اگر مدیر فایروال بخواهد حقوق مجوز را به کاربر بدهد، می‌تواند پورت‌های فایروال را باز کند. لیست سفید مبتنی بر IP باید اعمال شود تا فقط IP های خاصی بتوانند به پایگاه داده دسترسی داشته باشند. در نتیجه تنها کاربران خاص می‌توانند به سرور پایگاه داده دسترسی داشته باشند.

فایروال برنامه وب ( WAF)

این نوع فایروال روی لایه برنامه کار می‌کند و وظیفه دارد ترافیک داخلی را فیلتر کند. این امر، به شما اجازه می‌دهد تا از سرور پایگاه داده در دو لایه محافظت کنید.

مزایای استفاده از فایروال برای موضوع امنیت پایگاه داده

الف) حملات SQLi و XSS را می‌توان با استفاده از فایروال شناسایی و از آن جلوگیری کرد.

ب) ممکن است از فایروال برای جلوگیری از تلاش‌های ناخواسته و به جهت اسکن شبکه برای یافتن پورت‌هایی که بازاست، استفاده کرد.

• استفاده از 2FA برای حفظ امنیت در پایگاه داده ابری

در صورت اجرای احراز هویت چند عاملی، می‌توانید یک لایه امنیتی اضافی به پایگاه داده خود اضافه کنید. مجرمان سایبری در دور زدن این روش امنیتی مشکل دارند. برای افزایش امنیت در پایگاه داده های توزیع شده ، به پایگاه داده تنها از آدرس‌های IP معتبر دسترسی داشته باشید. هرچند امکان کپی یا پوشاندن آدرس های IP وجود دارد، اما هکرها باید از مهارت بیشتری برخوردار باشند تا بتوانند این کار را انجام دهند.

2FA به معنای “احراز هویت دو مرحله‌ای” است. پس از درج اعتبارنامه، کاربر باید یک کد برای دسترسی به صفحه اصلی برنامه یا سرور وارد کند. بنابراین یک لایه محافظ اضافه می‌شود. تلاش کنید همیشه از یک رمز عبور قوی استفاده کنید. یک رمز عبور قوی از داده‌های شما محافظت می‌کند، اما امروزه، شرکت‌ها می‌خواهند از عملکرد 2FA برای محافظت از اطلاعات حساس حتی زمانی که رمز عبور به خطر افتاده است استفاده کنند. دسترسی به حساب کاربری پس از معرفی 2FA به چیزی بیش از یک نام کاربری و رمز عبور نیاز دارد. با 2FA، مهاجمان نیاز به دسترسی به دستگاه‌هایی مانند تلفن همراه، ایمیل، یا رمز RSA دارند.

مزایای استفاده از 2FA از روش های افزایش امنیت پایگاه داده

الف) اجرای احراز هویت دو مرحله‌ای به کارمندان اجازه می‌دهد تا به طور ایمن به سیستم‌های شرکتی از هر دستگاه یا مکانی دسترسی داشته باشند؛ بدون اینکه داده‌های حساس به خطر بیافتند.

ب) یک لایه اضافی احراز هویت اضافه شده و از دسترسی غیرمجاز به حسابها در صورتی که نام کاربری و رمز عبور به خطر افتاده باشد، جلوگیری می‌کند.

• اطمینان از امنیت پایگاه داده های فیزیکی از موثرترین روش های افزایش امنیت پایگاه داده

در زمان انتخاب یک سرویس میزبانی وب باید از یک شرکت میزبانی وب با سابقه امنیتی بالا استفاده کنید. به خاطر داشته باشید که یک سرویس میزبانی رایگان ممکن است ناامن باشد، بنابراین معمولاً بهتر است آنها را از لیست انتخاب خود حذف کنید. افزودن دوربین‌های نظارتی، قفل‌های متعدد و امنیت کارکنان یکی از راه‌هایی است که می‌تواند امنیت در پایگاه داده سیار را افزایش دهد. برای کاهش خطر فعالیت‌های مخرب، تمام دسترسی‌های فیزیکی سرور باید ثبت شده و این دسترسی تنها به افراد مطمئن داده شود.

اگر قصد دارید از سرورهای وب استفاده کنید، باید در مورد شرکت میزبان تحقیق کنید. در نهایت نیز اطمینان حاصل کنید که شرکت موردنظر در گذشته هیچ نقض امنیتی نداشته باشد.

• نصب یک سرور پراکسی با دسترسی HTTP برای حفظ امنیت در پایگاه داده های ابری

در این سرور که به عنوان فایروال سرور پایگاه داده نیز شناخته می‌شود، از دسترسی کاربران غیرمجاز به پایگاه داده جلوگیری می‌شود. سرورهای پروکسی HTTP رایج‌ترین سرور پروکسی هستند. درواقع، هر زمان که سازمان شما داده‌های حساسی مانند اطلاعات کارت اعتباری، جزئیات پرداخت یا اطلاعات شخصی را مدیریت می‌کند، به یک سرور HTTPS نیاز دارید. در نتیجه، سرور پروکسی هر داده‌ای را رمزگذاری کرده و لایه دیگری از امنیت را به آنها اضافه می‌کند.

• استفاده از پروتکل‌های رمزگذاری از روش های افزایش امنیت پایگاه داده

هنگام حفظ اسرار تجاری نباید فقط داده‌های خود را رمزگذاری کنید. شما باید از پروتکل‌های رمزنگاری در زمان نگهداری و یا انتقال اطلاعات حساس کاربر استفاده کنید. با استفاده از پروتکل های رمزنگاری، احتمال وقوع نقض داده‌ها کمتر می‌شود. بنابراین مجرمان سایبری نمی‌توانند به‌راحتی از داده‌های شما استفاده کنند، حتی اگر به آنها دست پیدا کنند.

• پتیبان گیری و بگاپ گیری از پایگاه داده

تهیه نسخه پشتیبان از وب سایت خود یک روش معمول است، اما باید به طور منظم از پایگاه داده خود نیز نسخه پشتیبان تهیه کنید. بنابراین، حمله مخرب یا خراب شدن داده‌ها، از دست رفتن اطلاعات شما را در پی نخواهد داشت.

• روش های افزایش امنیت پایگاه داده ؛ بروزرسانی مرتب برنامه‌ها

استفاده از نرم‌افزارهای قدیمی برای امنیت دیتابیس و یا حتی خود وب سایت نیز خطراتی را به همراه دارد. یکی از بهترین اصول امنیت در پایگاه داده این است که برنامه مشخصی برای بروزرسانی برنامه‌ها داشته باشید و از نسخه های قدیمی آنها استفاده نکنید. 

براساس گزارشی که وردپرس منتشر کرد، 17383 افزونه به مدت دو سال، 13655 افزونه به مدت سه سال و 3990 افزونه به مدت هفت سال به روز نشده‌اند. این اعداد نشان می‌دهند که عموما کسانی که از این برنامه‌های استفاده می‌کنند، یا نسبت به اهمیت بروزرسانی‌ها اطلاعی ندارند و یا به آنها اهمیتی نمی‌دهند.

مزایای حفظ امنیت پایگاه داده اطلاعات

شاید با این سوال مواجه شوید که امنیت در پایگاه داده توزیع شده چه اهمیتی دارد و چرا باید با روش های افزایش امنیت پایگاه داده و دیتابیس آشنایی داسته باشیم. ما رد ادامه برخی از مهم‌ترین این دلایل را باهم بررسی می‌کنیم؛ با ما همراه باشید.

الف) حفاظت از داده‌ها، حافظت از دارایی‌ها

در ابتدا این مورد ار درنظر بگیرید که درباره پایگاه داده، چیزی با نام نقض و مشکل کوچک وجود ندارد. کوچک‌ترین مسئله‌ای که امنیت داده‌ها و اطلاعات را تهدید کند، مي‌توان اعتبار شما را در بازار میان مشتریان از بین ببرد. خواه آنها تهدیدات داخلی باشند یا تهدیدات خارجی که به شبکه شما دسترسی پیدا می‌کنند.

در دنیای دیجیتالی ارزش داده‌ها همچنان رو به افزایش است. داده‌های بسیاری وجود دارند که کسب‌وکارهای امروزی به آن‌ها تکیه می‌کنند؛ مانند تجربیات دیجیتال شخصی‌شده و اطلاعات حساب‌های بانکی و… . شرکتی که پایگاه داده و اطلاعات آنها در معرض تهدید قرار می‌گیرد، حیات شرکتشان نیز به خطر می‌افتد.

ب) ایجاد روابط با مشتریان

مشتریان تا نسبت به یک برند اطمینان پیدا نکنند نمی‌توانند اطلاعاتشان را با آنها در میان بگذارند. در نتیجه این امر، آنها هزینه‌ای را هم برای کسب‌وکار شما خرج نمی‌کنند. اینکه شما بتوانید مشتری را مطمئن سازید که اطلاعاتشان از دسترس افراد سودجو درامان است، می‌تواند آنها را ترغیب کند تا به مشتری شما تبدیل شوند.

پس تلاش کنید رابطه‌ای درست و منطقی با مشتریان خود برقرار کنید. این نکته را به خاطر داشته باشید که در تجارت آنلاین، اولین اشتباه، آخرین اشتباه شما خواهد بود.

ج) اطمینان از امنیت داده‌ها 

همانطور که همه می‌دانیم ما در عصری زندگی می‌کنیم که داده و اطلاعات اهمیت بسیار بالایی دارند. اما ما تمامی این اطلاعات را تنها در صورتی نیاز داریم که مشتری و مخاظب خود را داشته باشیم. درنتیجه اگر شما اعتماد مشتریان خود را ازدست بدهید، باید پروسه‌ای طولانی مدت و پرهزینه را طی کنید تا بتوانید دوباره جایگاه قبلی خود را بازگردانید.

انتشار اطلاعات کاربران می‌توان نابودی کامل و صددرصدی برند شما را در پی داشته باشد. پس این نکته را در نظر داشته باشید که اطمینان از امنیت داده‌های کاربران یکی از ابتدایی‌ترین کارهایی است که می‌توانید انجام دهید.

امیدواریم که در این مقاله توانسته باشیم درباره اینکه بهترین روش های افزایش امنیت پایگاه داده کدامند و امنیت در پایگاه داده ها چگونه تامین می‌شود توضیح داده باشیم. اما اگر در این خصوص به مشکلی برخوردید، سوالات خود را با ما در قسمت کامنت به اشتراک بگذارید تا در سریع‌ترین زمان ممکن به آنها پاسخ دهیم. علاوه بر آن ما در پیج اینستاگرامی خود، پیرامون جدیدترین و تازه‌ترین اخبار حوزه‌ی تکنولوژی و فناوری صحبت خواهیم کرد. ما را در اینستاگرام ابرآراز دنبال کنید.